Afgelopen zondag sprak president Biden de natie toe vanuit The Oval Office. In de toespraak riep hij zijn “fellow Americans” op het hoofd koel te houden. Biden deed in de speech wat hij moest doen: medeleven betuigen met Trump en de slachtoffers, zich uitspreken tegen elke vorm van geweld, oproepen tot kalmte, waardigheid en respect en geloof belijden dat Amerikanen zij aan zij moeten en kunnen staan om deze uitdagende tijden niet uit de hand te laten lopen.
Er zaten verwijzingen in naar die paar iconen die alle Amerikanen hoog in het vaandel dragen. Hij noemde the fouding fathers en The Declaration of Independence en met zijn “You know, that’s how we do it, at the ballot box – not with bullets” parafraseerde hij Abraham Lincoln’s “To give the victory to the right, not bloody bullets, but peaceful ballots only, are necessary.”
En hij was eerlijk: “The Republican convention will start tomorrow. I have no doubt they’ll criticize my record and offer their own vision for this country. I’ll be traveling this week, making the case for our record and the vision – my vision of the country – our vision.
I’ll continue to speak out strongly for our democracy, stand up for our Constitution and the rule of law, to call for action at the ballot box, no violence on our streets. That’s how democracy should work.”
En toch voelde het als een achterhoedegevecht en legt deze speech 4 kwetsbaarheden van Biden bloot.
In 2002 hield Bill Clinton The Democratic Leadership Council voor: “Americans are scared and seek the comfort of powerful leaders. […] When people feel uncertain, they'd rather have someone strong and wrong than weak and right". De aanslag heeft de Amerikanen nog onzekerder en banger gemaakt en de perceptie van Trump als “strong” versterkt, Biden daarentegen oogt in zijn toespraak “weak and right”.
Het is een instant iconisch beeld: een bebloede Trump, vuist in de lucht “Fight, fight, fight” scanderend. Het doet denken aan dat andere iconische beeld: The Iwo Jima Memorial in Washington D.C. Van onder genomen kijken we als publiek op naar Trump, die omringd wordt door symbolen van nationalisme en autoriteit: de vlag, het bloed, de vuist, de Secret Service in donkere pakken. Het is een soort letterlijke beeldvertaling van het “rally round the flag” principe en roept zodoende krachtiger op tot eenheid dan Biden in zijn 1027 woorden doet. In The Atlantic schrijft Tyler Austin Harper: “There is a perverse and paradoxical disjunction between Trump the man, who many argue is a threat to American democracy, and this image of Trump, which seems to capture that same democracy in all its pathology, mythos, and, yes, glory.”
Natuurlijk moet Biden deze daad van Thomas Matthew Crooks in alle toonaarden veroordelen. Maar het heeft een neveneffect: indirect legitimeert hij Trump ermee als “gewone” presidentskandidaat. Trump heeft zelf geweld vaak gebagatelliseerd en aangewakkerd. Hij stookte de Capitoolbestormers op, doopte ze tot slachtoffers in zijn campagnespeeches, bespotte Paul Pelosi, de echtgenoot van voormalig Speaker of the House Nancy Pelosi die was aangevallen door een gek met een hamer en wakkerde haat aan tegen Hillary Clinton, de “linkse” pers en vele anderen. Voormalig speechschrijver van George W. Bush David Frum schrijft in zijn The Atlantic artikel The Gunman and the Would-Be Dictator “In rightly denouncing violence, we are extending an implicit pardon to the most violent person in contemporary U.S. politics. In asserting unity, we are absolving a man who seeks power through the humiliation and subordination of disdained others.”
Vóór zaterdag lag Biden door zijn dramatische debat en zwakke optredens al een aantal weken onder vuur in zijn eigen partij. Steeds meer Democraten spraken zich uit tegen zijn kandidatuur en ook donoren begonnen zich terug te trekken. Kans is groot dat het niet lang meer had geduurd of Biden had zich genoodzaakt gezien zich terug te trekken. De aanslag verlegt de focus van Biden naar Trump en doet de druk op Biden, in ieder geval voor even, afnemen. Ondertussen wordt de “window of opportunity” om hem te vervangen steeds kleiner. Ook kan Biden makkelijk betogen dat het juist in deze uitdagende tijden van belang is stabiliteit en eenheid uit te dragen en hij kan kapitaliseren op het gewicht, de waardigheid en de mediamogelijkheden zoals een Oval Office speech, die het presidentiele ambt hem geven. Terwijl Trump met het beeld van moedige martelaar de laatste swing voters naar zijn kamp trekt.
Vooralsnog houdt Trump zich redelijk gedeisd na de aanslag. Gespeculeerd wordt of deze traumatische ervaring hem fundamenteel veranderd heeft. Laten we het hopen, maar de kans is klein. Aannemelijker is dat hij beseft dat een gematigde en grootmoedige opstelling hem voorlopig meer zal opleveren
Neem contact met ons op!
We kijken graag hoe we kunnen helpen.