Hoe ik de begrafenisspeech van Harry schreef

Op 9 oktober verloor ik mijn vader Harry. Na een kort ziekbed overleed hij op 90 jarige leeftijd. Hij was een geweldige vader die ik erg ga missen. De dagen na zijn overlijden waren een achtbaan van emoties. Zoveel te regelen: een rouwkaart, een graf, een afscheidsdienst. En steeds dat grote verdriet wat je veel minder productief maakt dan je eigenlijk zou willen.

Toen alle praktische dingen geregeld waren kwam er ruimte om na te denken over mijn begrafenis speech. Voor mij als presentatiecoach heel louterend om de druk te voelen die veel van mijn klanten voelen. Welke herinneringen ga ik kiezen om te delen en doen de woorden die ik kies wel volledig recht aan wie mijn vader was? Ik voelde nog een extra lading: “Een kerk vol mensen gaat straks luisteren naar de speech van de zoon die speeches schrijft voor anderen, de zoon die duizenden uren op podia doorbrengt als dagvoorzitter en comedian”.

Ik besloot mijn vader te eren met drie verhalen. Drie verhalen waarin zijn talenten en mooie eigenschappen in het licht werden gezet. Ik begon mijn schrijfproces door te bepalen welke 3 eigenschappen van mijn vader ik wilde belichten.

Ik gebruikte daarbij de volgende opbouw.

Stap 1: Een verhaal.

Ik vertelde drie korte beeldende verhalen over mijn vader. Ik vertelde ze in de tegenwoordige tijd alsof de gebeurtenis op dat moment plaatsvond, verhalen vol met details. Details zijn belangrijk omdat ze je publiek de kans geven met jou op de plek van het verhaal te zijn. Ik noemde namen, plaatsen, jaartallen en andere “onbelangrijke-belangrijke details”. Details die ervoor zorgen dat mensen voor zich zien wat er gebeurt. Ik lette goed op de spanningsopbouw. Ieder van de drie verhalen had een raadsel of een uitdaging aan het begin. Van daaruit werkte ik naar de twist. Dat kon een les of een grappige uitkomst zijn.

Na het vertellen van het eerste verhaal ging ik naar de 2e stap:

Stap 2: Waarom dit verhaal, wat leert het ons over Harry?

In stap 2 benoemde ik de eigenschap of het talent van mijn vader wat uit dit verhaal sprak. Ik vertelde over het effect ervan op mij en op andere mensen. Ik liet zien hoe hij dit talent inzette als vader, als professional of als inwoner van ons dorp.

In de derde stap keek ik naar betekenis.

Stap 3: Waarom ik jullie dit vertel.

In de slotstap keek ik naar het grotere belang van deze eigenschap of talent. Wat kreeg hij er mee voor elkaar of welk positief effect had het op mij of zijn omgeving. Ik liet de luisteraars weten hoe ik deze les van hem zal meenemen in mijn leven en op mijn beurt zal doorgeven aan mijn drie kinderen.

Ik herhaalde bovenstaande stappen 3 keer. Bij ieder los verhaal volgde ik bovenstaande stappen.

1-2-3 / 1-2-3 / 1-2-3. Ik sloot mijn speech van 12 minuten af met een korte samenvatting van de lessen en een dankwoord aan mijn vader. In de samenvatting werd ook de samenhang tussen de drie verhalen duidelijk. Dat is niet altijd nodig. Je verhalen mogen ook volledig los van elkaar staan.

In mijn allerlaatste woorden kwam ik terug op het eerste verhaal. Daarmee voelde mijn publiek: de cirkel is rond. “Hij begon hiermee en is er nu weer”. Dat is een mooi natuurlijk einde.

In deze speech van Steve Jobs gebruikt hij hetzelfde principe.

“Today I want to tell you three stories from my life”

Dat je een begrafenis speech moet schrijven in de geest van de overledene bewijst John Cleese hier bij de begrafenis van zijn Monty Python collega Graham Chapman in december 1989.

Voor wie de speeches van Barack Obama mist: bekijk hier de begrafenisspeech die hij hield in oktober 2019 bij de begrafenis van Elijah Cummings.