Op 16 maart, tijdens de eerste Coronagolf, hield premier Rutte een speech vanuit het Torentje, om de strategie uit te leggen en maatregelen aan te kondigen. Een sterk, strak verhaal dat goed ontvangen werd.

Afgelopen maandag sprak Rutte weer vanuit het Torentje de bevolking toe, om de ernst van de situatie te benadrukken, en mensen hoop te geven. Een lastige klus, want het draagvlak is een stuk kleiner geworden. Mede door een lawaaidemonstratie op de achtergrond ging het mis, en werd het een valse start van de aankomende lockdown.

Het einde van het jaar nadert. Veel van ons willen hun medewerkers of dierbaren (digitaal) toespreken, om ze een realistische boodschap te brengen en een hart onder de riem te steken. Rutte slaagde daar slechts mondjesmaat in. Welke lessen kunnen we trekken uit het optreden van onze premier?

1. Zorg voor een originele locatie en laat niets aan het toeval over

Rutte koos expliciet voor Torentje, want de locatie is een belangrijk onderdeel van je boodschap. Kies je bijvoorbeeld voor kantoor als bindende factor, of juist je eigen huis om te laten weten: we zitten allemaal in hetzelfde schuitje? Let daarbij altijd op omgevingsgeluid; het lawaai van de oproerkraaiers leidde de luisteraar behoorlijk af. Zo’n situatie kun je voorkomen, ook door gebruik van een goede microfoon. En als er toch lawaai is, stel dan je speech uit.

2. Gebruik niet alleen cijfers, maar ook persoonlijke voorbeelden

Rutte zegt: ‘Inmiddels hebben ongeveer 30.000 mensen met corona in het ziekenhuis gelegen van wie 6000 op de intensive care. Van die 6000 was de groep jonger dan 50 jaar tweeënhalf keer groter dan de groep boven de 80.’ Teveel cijfers, te ingewikkeld. Hij had beter een paar treffende voorbeelden uit zijn directe omgeving kunnen vertellen. Dan had hij het ook persoonlijker en empathischer gemaakt.

3. Maak geen lijst van opsommingen, maar vertel een verhaal

Onze hersens zijn veel beter toegerust op het aanhoren van verhalen dan opsommingen. Rutte had een duidelijk betoog moeten houden: vanuit feiten en urgentie de keuze voor de maatregelen onderbouwen, en eindigen met een concrete stip aan de horizon. Goed gekozen beelden en details blijven beter hangen dan droge feiten. Nu was de speech deels verhalend, deels een opsomming van 7 punten. Dat is killing.

4. Bied een concreet perspectief

Het deel aan het einde waarin Rutte perspectief op de toekomst bood was, zeker verhoudingswijs, te dun. Hier had hij meer aandacht en tijd kunnen geven aan het positieve dat er vóór ons ligt, bijvoorbeeld over het hoe en wat van vaccinatie of dat we volgend jaar weer samen aan het kerstdiner zitten. Dat heeft een publiek nodig om met een goed gevoel achter te blijven.

5. Maak het niet te lang

De  speech duurde bijna 20 minuten. Waar je wel respect voor moet hebben, was dat Rutte zijn hele speech stoïcijns gehouden heeft, maar dat maakt het juist met zo’n lang verhaal ook extra pijnlijk. Voor een landelijke videotoespraak moet je het niet veel langer maken dan 10 minuten, anders haakt de kijker af. Maak je eigen toespraak liever nog veel korter (3-5 minuten).

Speechen is topsport, dus moet je je tot in de puntjes voorbereiden en vanuit je kracht spreken. Mocht jij behoefte hebben aan ondersteuning voor jouw kerstboodschap of eindejaar speech, neem dan vooral contact met ons op.

De beste wensen allemaal!