presentatiecoaching Archieven

Bij coaching en trainingen vragen deelnemers mij vaak: “Rutger, ben jij zelf eigenlijk nog wel eens zenuwachtig als je een podium op moet?” Mijn antwoord is dan: “Ja, bijna altijd. En daar ben ik blij om”. Als jonge roeier ontdekte ik dat spanning me juist kan helpen. Mijn roeicoach leerde me dat zenuwen een reactie zijn van mijn lichaam wat zich aan het voorbereiden is op een buitengewone prestatie. Alleen dat besef was al helpend. Ik leerde spanning te omarmen in plaats van ertegen te vechten.

De deelnemers aan onze programma’s leren we vandaag de dag een hele krachtige oefening. Een oefening uit de mindfulness. We noemen hem “De Gevoelsspiraal”.
Hij is heel simpel maar ook mega effectief. Laat me je de oefening uitleggen.

We hebben de hele dag door gevoelens en gedachten. Als een pendule slingeren we tussen positieve en negatieve emoties. Je collega vertelt dat de pitch gewonnen is: trots en blij! Volgende moment blijkt het koffieapparaat kapot: irritatie!

We willen graag positieve gevoelens ervaren, negatieve gevoelens drukken we liever weg. Vooral als het erom spant: op het podium bijvoorbeeld! Maar wat gebeurt er dan? Dan loop je het risico dat ze ‘je overnemen’ en krijg je uiteindelijk vecht, vlucht of verschuil reacties met precies de uitwerking die je wilde vermijden (kijk maar eens naar de onderstaande drie filmpjes…)

Bij de wethouder van Ohio, Phil Davidson, zorgt spanning voor een vecht reflex.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Bij regisseur Michael Bay zorgt spanning voor een vlucht reflex.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Bij BMW CEO Harald Krüger zorgt spanning voor een verschuil reflex die uitmondt in een “shutdown”.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Om te voorkomen dat je gekaapt wordt door negatieve gedachten, helpt het om ze hardop uit te spreken. Daarmee geef je jezelf als het ware toestemming deze emoties te ervaren, waardoor ze minder bedreigend voelen. Dit kun je alleen doen, maar het gevoel van opluchting is nog veel groter wanneer je ze deelt met iemand bij wie je je veilig voelt. Nadat je 2 minuten je gevoelens en gedachten hebt benoemd ervaar je meer ontspanning en vrijheid om je verhaal te vertellen. Je luisteraar hoeft alleen maar te luisteren. Raad of goedbedoelde tips zijn niet nodig, de magie zit in het delen waarmee je de pendule weer in beweging zet.

De effecten van deze oefening zijn verbluffend. Niet alleen vermindert het de stress voorafgaand aan een presentatie, ook tijdens het spreken zijn mensen meer aanwezig en in staat in te spelen op wat er op dat moment gebeurt. Hier zit winst voor publiek en spreker; een ontspannen spreker zorgt immers voor een ontspannen publiek. We blijven sociale dieren.

Heb jij het gevoel dat spreekangst je in de weg zit? Neem contact met ons op.

Wat maakte Ardern zo’n inspirerende leider?

Onlangs kondigde Jacinda Ardern, tot verrassing van velen, haar afscheid als premier van Nieuw Zeeland aan. Daarmee komt na zes jaar een einde aan een opvallend leiderschap.

Ardern leidde het land door roerige tijden: de Corona crisis, aanslag op een moskee in Christchurch, economische strubbelingen. Haar sociaaldemocratische beleid is in eigen land niet onomstreden, tegelijk wordt ze door velen gezien als een verademing. Een welkome en eigentijdse tegenpool van de mannelijke, berekenende en machtsbeluste leider.

Dit beeld werd in belangrijke mate door haar ijzersterke speeches en social media bijdragen gevormd.

Wat is het geheim van haar communicatie en welke 3 lessen kunnen we van haar leren?

1. Menselijkheid

Al vanaf haar aantreden wist Ardern nationaal beleid te vertalen naar de menselijk maat, zodat men zich ermee kon identificeren. Opvallend was de videoboodschap waarin ze vertelde over de ‘family package’ van 60 dollar per week die ieder gezin ging ontvangen om te kunnen voorzien in de primaire levensbehoeften van hun pasgeborenen. Geen abstracte getallen en formuleringen, maar een zelf opgenomen video van haar thuis met baby op haar arm. Vooral de oprechte blijdschap en vertrouwdheid waarmee ze haar beleid uitlegde, maakten internationaal indruk.

Zie hier de persoonlijke boodschap die zij op Facebook plaatste.

2. Oprechtheid

Een probleem voor veel politici is dat mensen het gevoel krijgen dat hun optredens een façade zijn. Dat er achter mooie woorden andere motieven schuilgaan. Dat geldt niet voor Ardern. Zij slaagt erin oprecht over te komen. Omdat haar daden in lijn zijn met haar woorden, en omdat ze het publiek laat zien en voelen wat er in haar om gaat. Een sterk voorbeeld daarvan is haar afscheidsspeech, waarin ze zei:

Premier van een land zijn is een zware verantwoordelijkheid
Ik ga ermee stoppen
Want mijn tank is leeg.
Politici zijn ook mensen.
En Nieuw Zeelanders hebben recht op iemand die alles kan geven.

Een ongekend openhartig en kwetsbaar statement dat (in ieder geval bij mij) de gedachte opwekt: wat terecht dat zij zich niet aan de macht vastklampt tot het bittere einde, maar haar verantwoordelijkheid overdraagt.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

3. Compassie

Het laatste en mijns inziens belangrijkste element is dat Ardern meeleeft met en mededogen heeft voor haar medemens. Het meest sprekende voorbeeld hiervan is de speech die ze hield na de aanslag op een moskee in Christchurch waarbij 51 mensen het leven verloren. Door de Maori en Moslimgemeenschap in hun eigen taal aan te spreken en door haar insluitende woorden ‘They are us’, wist zij de harten van miljoenen mensen voor zich te winnen.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

We kunnen er de echo van grote, historische politieke en geestelijke leiders in horen. En het is met name deze eigenschap die vandaag de dag zo node gemist wordt op het politieke toneel, waar wapengekletter en bedreiging de boventoon voeren. Hopelijk zal haar voorbeeld door andere leiders gevolgd worden. Dat kunnen we in deze roerige tijden wel gebruiken.

Meer weten over speechen en presenteren? Neem contact met ons op.

Twee 4 mei toespraken om nog even bij stil te staan

“Het is waar we elkaar ieder jaar over vertellen: dat het bestond. En ik merk met de jaren, dat het eigenlijk alleen maar wezenlijker voor mij wordt. Nu mijn vader en moeder er niet meer zijn, wie houdt het nog in ere?”.

Een passage uit de 4 mei toespraak van Hans Goedkoop, dit jaar. Zijn vraag is elementair; er zijn steeds minder mensen die met eigen ervaringen de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend kunnen houden. En wellicht daarom, zien we dat begrippen uit de oorlog steeds vaker brutaal worden gekaapt. Poetin die zijn oorlog vergoelijkt met de noodzaak Oekraïne te “denazificeren”. Willem Engel die de vergelijking trekt tussen de mondkapjesplicht en de Jodenster. Baudet die schrijft dat de ongevaccineerden “de nieuwe joden”, en “wegkijkende uitsluiters de nieuwe nazi’s en NSB-ers” zijn.

Niet alleen schadelijke retoriek omdat die mensen kwetst, maar ook omdat die de betekenis van deze holocaustbegrippen doet verwateren en het zicht op wat er toen is gebeurd vertroebelt. Het kan de waakzaamheid doen slinken.

Hoe houden we het in ere?

Dus rijst naast “wie houdt het nog in ere?”, de vraag hoe houden we het in ere? Opdat wij niet vergeten, wat er daadwerkelijk is gebeurd.

Twee 4 mei toespraken gaven op deze beide vragen dit jaar een ijzersterk antwoord.

Hans Goedkoop’s fenomenale ‘Wat niet mag’

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

En ‘Badmeester Henk’ van Tieme de Laat

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Beide behandelen hetzelfde thema: trouw blijven aan je eigen moreelkompas, ook als de omstandigheden reden geven om afwijken te vergoelijken. En ook hun hoe vertoont gelijkenissen. Ik noem drie technieken die ze beiden met verve toepassen.

Drie technieken die de toespraken extra krachtig maken

1. BEB: Beeld, Effect, Betekenis

Beide sprekers passen het zogenaamde BEB-model toe. Eerst zetten ze een krachtig beeld neer, vervolgens maken ze hun gehoor deelgenoot van het effect dat dit op hen heeft (‘het ik’), om het uiteindelijk in een groter kader te plaatsen (‘het wij’). Zo schetst Goedkoop aangrijpend Abel Herzberg’s Bergen Belsen, deelt zijn effect: “En ik merk met de jaren, dat het eigenlijk alleen maar wezenlijker voor mij wordt. Nu mijn vader en moeder er niet meer zijn, wie houdt het nog in ere?”, en confronteert ons uiteindelijk met de hedendaagse vergoelijking door omstandigheden, en de ongelijkheid daarvan, want “Als het toen kon, kan het altijd”.

De BEB-opbouw laat het publiek de boodschap in drie lagen ervaren.

2. Spelen met de tijd

Je kan de beleving van je publiek verder versterken door de tijd waarin je vertelt. Zo plaatst Goedkoop ons direct in Bergen Belsen met de zin: “Sta me toe u mee te nemen naar Bergen Belsen”. Vandaaruit beschrijft hij in de tegenwoordige tijd de omstandigheden van het kamp. Het maakt ons voor even ooggetuigen.

Tieme start in de verleden tijd, maar trekt ons naar het nu met zijn overgang op de tegenwoordige tijd: “En dan toch in de chaos van de oorlog rationeel blijven denken. Het slechte niet slechter maken door zelf kwaad te doen. De gevangenen blijven helpen, maar de bewakers met rust laten…”. Het maakt wat hij zegt van alle tijden, dus ook van nu.

Let op hoe Goedkoop een aantal maal (heel bewust?) switcht van taaltijd en hoe hij zijn boodschap daarmee onderstreept.

3. Aanhaken bij je publiek

Met het verstrijken van de generaties wordt het steeds belangrijker om de vraag ‘Why should I care’ expliciet te beantwoorden in de 4 mei toespraken. Oftewel, hoe maak je wat er toen is gebeurd relevant voor mensen nu. Beide sprekers doen dat door paralellen met het heden te trekken. Niet door de beladen begrippen te kapen en op de actualiteit te plakken, maar door de universele mechanismen achter de oorlog bloot te leggen en die te vertalen naar vandaag. Zo zegt Tieme: “En steeds vaker zie ik het gebeuren, dat we bezig zijn de tegenstander onderuit te halen, in plaats van de vriend te helpen.” En ook Goedkoop trekt vergelijkingen met het heden die aanzetten tot zelfreflectie.

Dit is uiteindelijk waarom we herdenken, waardoor we het állemaal ‘in ere’ kunnen houden.

Laten we daar nog even bij stilstaan.

De Kunst van het vernieuwen: 3 lessen die Zelensky ons leert.

Behalve presentatiecoach ben ik dagvoorzitter. Al 20 jaar leid ik congressen van Vancouver tot Kopenhagen. Onlangs had ik weer een bekende “beroepsspreker” op een live congres. Ik zag hem voor de 6^e keer. Na afloop van de dag kreeg ik zijn boek. In de kaft schreef hij: “Rutger dank dat je al jaren lacht om mijn zelfde grapjes”. Geestig maar ook pijnlijk waar: in al die jaren had hij geen letter veranderd in zijn verhaal …

Het is het dilemma van veel sprekers. Vervang ik regelmatig mijn oude materiaal of heb ik de plicht mijn publiek mijn beste materiaal te geven?

Het is een tweestrijd die komieken ook hebben. De Amerikaanse komiek George Carlin gooide ieder jaar al zijn oude materiaal weg terwijl Jerry Seinfeld voorzichtig nieuwe grapje afwisselde met oud getest materiaal. Seinfeld zei erover: Als het publiek helemaal nieuw voor me is, is mijn oude materiaal ook nieuw. Wanneer een deel van mijn publiek me al eerder zag is het alsof ik wat oude “hits” voor ze speel.

Zelensky staat voor dezelfde uitdaging. Zij speeches liggen wereldwijd onder een vergrootglas. Hij zal ieder publiek dus moeten verrassen.

Hij sprak in de Bondsdag, in de Knesset en voor het Amerikaanse Congress. Iedere keer had hij dezelfde boodschap: Geef ons meer hulp! Toch was iedere speech anders. Wat kunnen we leren van Zelensky.

Laten we beginnen met de vaststelling dat voormalig acteur Zelensky een impactvolle spreker is. Hij spreekt in korte zinnen met veel uitroeptekens. Met zijn simpele kleding benadrukt hij de urgentie van zijn verhaal. Het aantal omgekomen kinderen is een vast element en zijn speeches zitten vol drieslagen.

3 observaties:

1. Zelensky spreekt zijn publiek heel direct aan.

Op 1 maart had het Europees parlement de eer van een eerste toespraak. Hij zei daar dat hij zijn toehoorders niet met een “goedemorgen, goedemiddag of goedenavond kon begroeten, omdat de dagen niet goed zijn en het voor sommigen zelfs de laatste dag kan zijn”. De tolk hield het niet droog. Hij vroeg het parlement te bewijzen “dat wij Europeanen zijn”. Leiders die het goed doen in de ogen van Zelensky worden met hun voornaam aangesproken (“Mark”), Bondskanselier Scholz kreeg die bejegening overigens niet.

Bekijk hier hoe Zelensky tijdens zijn speech aan de Europese Raad Orban rechtstreeks aanspreek:

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

2. Zelensky maakt doorlopend Referenties aan nationaal cultureel erfgoed.

In het Amerikaanse Congress citeerde hij de “Tear down this wall” speech die Reagen in 1987 hield in Berlijn. In het Britse House of commons maakte hij gebruik van citaten van Churchill “ We shall fight on the beaches, we shall fight on the landing grounds….en zelfs van Shakespeare. Herkenning en instemming valt hem dan ten deel.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

3. Zelensky benadrukt doorlopend de gedeelde ervaring of geschiedenis die hij heeft met zijn gehoor.

In het Canadees parlement vergeleek hij het centrale plein van Edmonton met het plein in Charkov en een kerncentrale in Ontario met die in Zaporizja. In Italië vroeg hij de parlementariërs zich voor te stellen dat havenstad Genua verwoest zou worden, zoals Marioepol. In Nederland benoemde hij het bombardement op Rotterdam, het neerhalen van vlucht MH17 en het verdrijven van de Spanjaarden uit Den Briel in 1572.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Is hij met die strategie overal succesvol?

Nee, voor een deel van de Knesset schoot de Joodse Zelensky door in zijn vergelijking met de Holocaust. “Ongepast” was de afgemeten reactie na afloop.

Vernieuwing van een speech geeft nieuw spreekplezier. De top van een hoge berg halen is indrukwekkend, maar er 1.500 keer op dezelfde wijze over vertellen is zo mogelijk nog indrukwekkender. Geef jezelf en je publiek het plezier van nieuwe invalshoeken en ontwikkelde inzichten maar bovenal: pas iedere speech aan op het unieke publiek wat je op dat moment voor je hebt. Zelensky doet het je voor.

Wat waren de beste speeches van 2021?

Wat maakt een goede speech? Daar valt veel over te zeggen, maar één ding is in mijn optiek onontbeerlijk: originaliteit. Herkenning oproepen bij je publiek is belangrijk, maar een speech wordt bijzonder als er een unieke of dieppersoonlijke invalshoek in zit. Waardoor we als publiek iets nieuws horen en een glimp opvangen van de persoon achter de spreker. Tegelijkertijd maakt deze persoonlijke binding het voor de spreker makkelijker om zichzelf te laten zien en het verhaal met overtuiging te brengen. Of, zoals de Amerikanen het noemen: to own your speech.

Met het Speech van de Maand-panel van Radio 1’s Nieuws BV bespraken we eind december de beste speeches van 2021. Samen kwamen we tot een top 3, met Pieter Omtzigt’s gloedvolle betoog in de Tweede Kamer tijdens het Toeslagenaffaire-debat op nummer 1.

Maar hier wil ik graag mijn persoonlijke drie favorieten met je delen; allemaal speeches met originaliteit, elk op een andere manier ingevuld.

3. Humberto Tan met zijn felle en impactvolle statement over Thierry Baudet: persoonlijk en uitgesproken

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Thierry Baudet had bij een toespraak gezegd dat de kans op AIDS nagenoeg nul is voor ‘heteroseksuele blanke mannen’. Een onwaarheid, want AIDS vormt wel degelijk nog steeds een gevaar voor iedereen, zie de cijfers van het Aidsfonds.

Wat Tans monoloog zo sterk maakte, was in de eerste plaats de uitstekende structuur. Hij komt meteen to the point, en veegt de leugens van tafel. Daarnaast maakt hij het persoonlijk door te verwijzen naar zijn eigen broer en die van Mark Rutte, die aan de ziekte overleden zijn. Maar vooral durft hij te benoemen wat hier werkelijk gebeurt: “Baudet vindt ’t nodig om AIDS-leed te bagatelliseren en te overgieten met een racistisch homofoob sausje.” Een belangrijke boodschap, die gehoord moet worden. Want via social media kanalen worden steeds meer leugens verspreid, over de Amerikaanse verkiezingen, over corona, over de holocaust. Daarom is het noodzakelijk dat mensen zich uitspreken. Niet alleen politici, maar ook mensen van wie je het misschien niet verwacht, zoals een presentator op RTL.

2. André van Duin op de Dam bij Dodenherdenking: verrassend

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Mooi om de opgewonden clown uit mijn jeugd hier een ingetogen verhaal te zien houden. Alleen dat al zorgt voor verrassing. Maar ook het verhaal zelf heeft een paar (zeker voor die plek) unieke elementen. Zoals zijn persoonlijke binding met het Homomonument, die hij inkleurt met rake beelden: ‘Drie grote roze driehoeken op de grond, vormen het symbool van discriminatie en vernedering. Er liggen daar altijd bloemen, het hele jaar door.’ Verfrissend is de dankbaarheid die hij uitspreekt over alles dat we hebben, in plaats van het eeuwige beschuldigen en vingerwijzen. En het sterke contrast en beeld ineen is een mooie, afsluitende vondst: ‘Vrij met de oorlog als het negatief, van de kleurenfoto van de vrede.’

1. Mia Mottley, de President van Barbados, tijdens de Klimaatconferentie in Glasgow: diepgevoelde noodzaak

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Er waren vele sprekers tijdens de Klimaatconferentie in Glasgow, maar geen van die verhalen raakten echt. Totdat Mia Mottley het podium besteeg. Met een charisma gehouwen uit diepe noodzaak en ijzersterk retorisch vernuft vecht ze als een leeuwin voor haar land en alle mensen die slachtoffer dreigen te worden van de opwarming van de aarde. “For those who have eyes to see, for those who have ears to listen, for those who have a hart to feel: 1.5 is what we need to survive. Two degrees, yes SG, is a death sentence for the people of Antigua and Barbuda, […] and yes, for the people of Samoa and Barbados.” Het beste vond ik de originele take die ze maakte door een vergelijking te trekken met het Coronabeleid (‘Code Red!’) en het vele geld dat daaraan uitgegeven is. Als al dat geld was besteed om de energietransitie te bevorderen, zou de wereld er veel beter voor staan.

Mocht je zelf een belangrijke presentatie in de planning hebben staan en daarbij hulp kunnen gebruiken, neem dan contact met ons op.

Gratis Webinar ‘Feestelijk speechen, zo doe je dat!’

Traditiegetrouw blikken we met kerst en nieuwjaar terug en vooruit. Trekken we lessen uit wat is geweest en stellen we doelen voor wat komen gaat. Maar hoe kom je tot die kerstwaardige speech? Hoe zorg je dat je verhaal niet voortkabbelt, maar mensen inspireert en vervoering achterlaat?

Maak je geen zorgen! Want je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden.

Op vrijdag 16 december 2022 van 15.00u uur tot 16.00u uur deelt Speak to Inspire in een gratis webinar haar briljante inzichten voor een gedenkwaardige dinner- of feestspeech.

In deze interactieve sessie leer je de structuur waarmee je samenhang en spanning creëert in je verhaal en hoe die zelf te gebruiken.

De sessie wordt gelardeerd met voorbeelden en tips & tricks om het jaar met een knaller van een speech af te sluiten of te beginnen.

Trainer van dienst: Rutger Mollee, presentatiecoach, veelgevraagd dagvoorzitter en parttime comedian (o.a. bij “De Speld”).

MELD JE AAN VIA DEZE LINK!

Drie geheimen van een inspirerende eindejaarsspeech

Het blijft een magisch moment, de seconden tussen het tikken op het glas en de aanhef van de speech. De belofte nog volledig intact. Het publiek vol verwachting wat er komen gaat. De spreker nog in het duister hoe zijn of haar woorden gaan vallen. Kortom, alles kan nog gebeuren.

En we mogen weer, want de kerst- en nieuwjaarsspeeches staan weer voor de deur. Maar hoe zorg je dat je die belofte inlost?

Als mannetje van 14, 15 jaar vond ik speechen machtig. Met de bravoure en naïviteit van een puber vertrouwde ik erop dat het verhaal op het moment zelf wel zou ontstaan. En dat gebeurde vaak ook. Althans, de lat die je publiek op die leeftijd voor je legt, is zo laag, dat het makkelijk scoren is. Een winnend concept dat in de jaren daarna steeds meer verliezers kende. De onvoorbereide speech op mijn vaders 60^ste die met wat gesputter en gemurmel strandde. Het halfbakken idee waarmee ik op haar feest mijn zus toesprak en de feestgangers in vertwijfeling achterliet. De ingeving die nooit kwam, en een vriend opzadelde met een verhaal zonder draad of clou.

Denken dat het wel goed komt bleek in de grotemensenwereld zelden een goed idee. Net als de “beetje moed indrinken” strategie. Nee, ook voor een goede dinner- of andere feestspeech geldt: voorbereiding, voorbereiding, voorbereiding.

Daarom, voor iedereen die de komende weken tegen het glas wil of moet tikken, hier 3 geheimen om de belofte in te lossen en ze op de banken te krijgen.

1. Zorg voor een heldere structuur

Als publiek hebben we behoefte aan houvast en samenhang. Te vaak kabbelen speeches voort, zonder spanningsboog. Een duidelijke structuur als vertrekpunt nemen, doet al wonderen. Gebruik voor de feestrede bijvoorbeeld:

Verrassing (grap/verhaal/vraag aan publiek)
Terugblik (wat is er gebeurd?)
Analyse (welke conclusies kunnen we daaruit trekken?)
Vooruitblik (waar gaat het naartoe?)
Afsluiting (kernboodschap/wens)

Hoe dit er in praktijk uit kan zien? Matthew McConaughey doet het ons voor:

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Speciaal voor onze nieuwsbrieflezers hebben we dit schema op een handzaam kaartje gezet. Print hem uit, schrijf hem vol en steel de show!

2. Maak je publiek de held

We kennen allemaal de speeches waarin iemand vooral zichzelf op het schild hijst. Als publiek worden we daar onrustig of zelfs geïrriteerd van. Mede omdat de spreker ons niet voorziet in die universele basisbehoefte: je gezien voelen. Dat wil niet zeggen dat je geen persoonlijk verhaal kunt vertellen. Sterker, dat kan heel goed werken. Zolang je maar de brug slaat naar je publiek en ze betrekt in je verhaal. Door aan je anekdote een voor je publiek herkenbare waarheid te koppelen maak je hen de held van jouw speech.

Oprah Winfrey geeft hier een prachtig voorbeeld:

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

3. Pak je moment

Dan is het moment daar, je hebt je goed voorbereid, je tikt tegen het glas. Maar, ineens maakt onzekerheid zich van je meester: “Zit iedereen hier wel op te wachten?”, “Past mijn anekdote wel bij dit moment”, “Is ie niet te cheesy?”, enzovoort. Stemmetjes die je uit je evenwicht halen en je performance beïnvloeden. Bedenk dan: je publiek wil dat je slaagt. Ze willen inspiratie en entertainment en een spreker die staat voor z’n zaak.

Dus mocht “de Monica” in je wakker worden, laat deze woorden van mijn 2-jarige dochter je inspireren: “Als je staat, dan sta je”. Oftewel, recht je rug, pak uit en maak er een feestje van.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Denk je na het lezen van deze tips: Klinkt goed, maar ik heb nog wat hulp nodig?
Meld je dan hier aan voor ons GRATIS webinar ‘Een inspirerende Kerst- of Nieuwjaarsspeech, zo doe je dat‘.

Mochten we je daar niet treffen, wenst Speak to Inspire je alvast een mooie kerst en een inspirerend nieuwjaar.

“Ik had een kind dat nooit lachte” – De speech die mij afgelopen jaar het meest raakte

Door Rutger Mollee

Als ik na zijn laatste zin mijn blik weer richt op de zaal met trainingsdeelnemers, zie ik keer op keer hetzelfde: doodse stilte, tranen in de ogen. Precies de reactie die ik zelf ook had, toen ik Brandon Boulware’s pleidooi voor het eerst zag.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Het gaat om een verhaal van een Amerikaanse vader die gebruik maakt van zijn inspraakrecht in het parlement van de staat Missouri. Daar lag een wet voor die het transpersonen zou verbieden deel te nemen aan sportcompetities voor vrouwen.

Brandon Boulware roept als vader van vier kinderen, van wie er één transgender, op om deze wet te verwerpen.

Waarom weet deze speech mensen zo te raken? Als presentatiecoach kijk ik dagelijks speeches, maar deze draag ik al maanden met me mee. Reden om ‘m eens te ontleden en te kijken wat we van Boulware kunnen leren.

1. Maak je publiek eerst ontvankelijk voor je boodschap

“You need to settle your audience, you can’t go straight to your message”, vertelt Ed Millibands voormalig speechschrijver Ayesha Hazarika deze week in de podcast How do you write a great political speech? En dat is precies wat Boulware doet. Vakkundig zet hij zichzelf neer als gelijke aan zijn publiek. Door zich te introduceren als “a lifelong Missourian, a husband, a business lawyer, a Christian and the son of a Methodist minister.” Goed volk, hoor je het conservatieve Missourische publiek denken.

Maar ook door de mogelijke vooroordelen jegens transpersonen van zijn publiek niet te veroordelen, maar juist zijn eigen worstelingen met hen te delen: “One thing I often hear when transgender issues are discussed is: ‘I don’t get it’, ‘I don’t understand’. And I would expect that some of you would have said that and I feel the same way. I didn’t get it either. For years I didn’t get it”.

Als publiek laten we opgelucht ons schild zakken: we mogen vinden wat we vinden. En daarmee treden we zijn boodschap met openheid tegemoet.

2. Vertel met het kleine persoonlijke verhaal, het grote verhaal

Vader Boulware beschrijft de dag dat hij terugkomt van kantoor. Hij zet nauwkeurig de scene neer die zich vervolgens voltrekt. Door de details zien we het voor ons; even zijn we met hem, daar in zijn voortuin. Hij verzilvert het gevoel van verbinding door direct daarna te delen wat dit tafereel voor hem betekend heeft. “It was then that it hit me. My daughter was equating being good with being someone else. I was teaching her to deny who she is. As a parent, the one thing we cannot do, is silence our child’s spirit. So, on that day, my wife and I stopped silencing our child’s spirit.”

3. Leiderschap, authenticiteit en verbinding

We hebben het al vaker op deze plek genoemd: een memorabele spreker neemt zijn toehoorders op sleeptouw, laat iets van zichzelf zien en heeft oog voor zijn publiek. Boulware scoort hoog op al deze facetten. We zagen al hoe hij zich verplaatst in de behoeften van zijn publiek, wat een gevoel van verbinding oproept. Maar hij blijft ook trouw aan zichzelf: hij deelt zijn worstelingen, verdriet, fouten en inzichten zonder opsmuk. Hij laat zijn publiek dichtbij komen en een kijkje nemen in zijn ziel. Dit soort gevoelens zijn universeel, we kennen ze allemaal bij tijd en wijle. Sprekers die ze durven te delen stijgen in onze achting, omdat we kwetsbaarheid waarderen.

Dan leiderschap. In het begin zijn zijn zenuwen zeker zichtbaar. Hij schuift op zijn stoel, friemelt met zijn vingers, praat snel, zijn stem heeft een klein bibbertje. Maar op het moment dat hij zijn diepe overtuiging deelt, verandert zijn houding en toon (vanaf 2.07 min). Lijkt hij eerst bij de gratie van zijn publiek te spreken, hier draaien de rollen om, en wijst hij zijn publiek vol vuur op het belang van zijn ervaringen.

In deze speech licht hij ook zijn keus toe om uiteindelijk mee te gaan in wat “teachers, therapists and other experts” hem al jaren voorhielden. Dat hij een dochter had “who did not smile”, gaf de doorslag. Op de dag dat zijn vrouw en hij besloten de regels voor hun dochter los te laten zagen ze onmiddellijk een totale transformatie. Nu heeft hij “a confident, a smiling, a happy daughter”. De reis van de held -zoals we dit soort verhalen vaak noemen- komt hiermee ten einde. De beproevingen zijn voorbij. Vader en dochter hebben hun bestemming bereikt.

En die wet? Die kwam er niet. De Gouverneur van Missouri heeft hem gevetood.

Speak’s Patronen Quiz

Een presentatie geven is stressvol. Wij leren onze klanten om te gaan met deze spanning en vanuit je kracht op het podium te staan. Daarbij ervaren ze welke overlevingsstrategieën (Patronen) ze onbewust inzetten, en hoe deze het contact met het publiek beïnvloeden. We leren ze hoe je met je patronen en zenuwen kunt omgaan, zodat je werkelijk verbinding maakt met jezelf en je toehoorders.

Speak’s vijf Patronen

Door de jaren heen hebben we met Speak to Inspire gezien dat veel van dit soort overlevingsstrategieën zijn terug te voeren op (een mix van) vijf Patronen.

De Gever/nemer: een goede entertainer, die z’n publiek aanvoelt, maar veelal wat lager scoort op authenticiteit en soms op leiderschap.
De Perfectionist: bereidt alles tot in de puntjes voor, wat ten koste kan gaan van de verbinding en soms authenticiteit.
De Strijder: heeft weinig problemen de troepen vanaf het podium aan te vuren, maar is erg op zichzelf gericht en scoort daarmee lager op verbinding en soms op authenticiteit.
De Visionair: aan ideeën en vergezichten geen gebrek, maar niet altijd in verbinding met het publiek, sommigen kunnen ook op leiderschap wat lager scoren.
De Drager: zet de ander centraal, waardoor het publiek zich gezien voelt, tegelijkertijd kan de focus op het publiek ten koste gaan van leiderschap en soms van authenticiteit.

Patronen Quiz

Kun jij onderstaande sprekers matchen aan een van de 5 patronen? Of althans, matcht jouw kijk met die van ons (want laten we wel wezen, er is bij zoiets geen ultieme waarheid)?

Doe de test! En zie daarna onze matches helemaal onderaan.

Jesse Klaver

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Greta Thunberg

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Jim Carrey

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

David Beckham

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Alexandria Ocasio-Cortez

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Onze matches:

De Drager: Jesse Klaver

De Gever/nemer: Jim Carrey

De Strijder: Alexandria Ocasio-Cortez

De Perfectionist: David Beckham

De Visionair: Greta Thunberg

Wat we kunnen leren van de beroemdste improvisatie aller tijden

Op 28 augustus 1963 speecht Martin Luther King jr. zich definitief de geschiedenisboeken in. Maar het had weinig gescheeld of zijn legendarische “I Have a Dream” toespraak was nooit uitgesproken.

Tell ‘m about the dream, Martin!

Na een mars door Washington verzamelen ruim 250.000 mensen zich op de National Mall, miljoenen kijken vanuit hun huiskamers mee. Als de laatste van tien sprekers is het aan dr. King om The March on Washington for Jobs and Freedom met een knaller af te sluiten. Weken had hij geschaafd aan zijn verhaal. Zoals hij elke speech minutieus voorbereidde. Vanaf de trappen van het Lincoln Memorial begint hij: “I am happy to join with you today in what will go down in history as the greatest demonstration for freedom in the history of our nation.”

Maar de speech pakt maar matig. Het vuur lijkt te missen. Er wordt geklapt, sporadisch gejuicht, maar de vlam wil niet in de pan. En King weet dat ook het laatste deel van zijn speech het verschil niet gaat maken. De verlossing komt na zo’n 11 minuten, als zangeres Mahalia Jackson hem toeroept: “Tell ‘m about the Dream, Martin!”. Vanaf dat moment begint King te improviseren. Uit het hoofd reciteert hij zijn Dream verhaal, een stuk dat hij eerder in preken had verwerkt. En ’the rest is history’.
(Bronnen o.a.: Cautionary Tales, afl. Martin Luther King Jr, the Jewelry Genius, and the Art of Public Speaking)

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Intellect en instinct

Wat maakt dat King op één van de belangrijkste momenten in zijn leven zoveel risico durft te nemen? En dat het zo fenomenaal uitpakt? Samenspel tussen intellect en instinct, stelt een van hedendaagse meest invloedrijke en veel geprezen Amerikaanse prekers Bishop T.D. Jakes. Oftewel, minutieuze voorbereiding en vervolgens op het moment zelf aanvoelen wanneer je ervan af moet wijken (Bron: The Tony Robbins Podcast afl. The Mic is Mightier than the Sword).

Klinkt mooi, maar ga er maar aanstaan: ten overstaan van de wereld besluiten een potje te gaan freestylen. Er zijn weinigen die een briljante alternatieve tekst paraat zouden hebben en nog minder die het risico zouden durven nemen. Maar King’s echte grootsheid ligt in het feit dat hij op zo’n zenuwslopend moment nog steeds zijn publiek aanvoelt. Dat zijn instinct nog “werkt”.

Breuk tussen spreker en publiek

Een menigte toespreken is stressvol, laat staan 250.000 man. Op zo’n moment zoeken we toch snel onze toevlucht in overlevingsstrategieën. We maken onszelf klein of blazen onszelf juist op, laten niets aan het toeval over en lezen de tekst (uit het hoofd) woord voor woord op, we gaan pleasen in de hoop in de gratie te raken bij het publiek of keren volledig in onszelf.

In extremo zorgt elk van dit soort overlevingsstrategieën voor een breuk tussen spreker en publiek. En als de band verbroken is, is het lastig voelen wat het publiek in dat moment nodig heeft.

Speak’s vijf Patronen

Door de jaren heen hebben we met Speak to Inspire gezien dat veel van dit soort overlevingsstrategieën zijn terug te voeren op (een mix van) vijf Patronen.

De Gever/nemer: een goede entertainer, die z’n publiek aanvoelt, maar veelal wat lager scoort op authenticiteit en soms op leiderschap.
De Perfectionist: bereidt alles tot in de puntjes voor, wat ten koste kan gaan van de verbinding en soms authenticiteit.
De Strijder: heeft weinig problemen de troepen vanaf het podium aan te vuren, maar is erg op zichzelf gericht en scoort daarmee lager op verbinding en soms op authenticiteit.
De Visionair: aan ideeën en vergezichten geen gebrek, maar niet altijd in verbinding met het publiek, sommigen kunnen ook op leiderschap wat lager scoren.
De Drager: zet de ander centraal, waardoor het publiek zich gezien voelt, tegelijkertijd kan de focus op het publiek ten koste gaan van leiderschap en soms van authenticiteit.

Voor voorbeelden, doe de quiz in het 3^de item van de nieuwsbrief of klik hier.

Hoe je in de spotlight dan toch het publiek kunt inspireren met jouw eigen speech, presentatie of droom? Door juist dat te doen, waar je overlevingsstrategie je voor wil behoeden. Afhankelijk van de strategie betekent dat meer “Leiderschap tonen” (ruimte innemen, staan voor je zaak), “Jezelf laten zien” (je kwetsbaar tonen en geen rol spelen) en/of “Verbinding aangaan” (voelen wat je zegt en contact maken met het publiek).

Meer weten? Neem dan contact op met Janneke (janneke@speaktoinspire.nl), ze vertelt je graag meer!

GRATIS WEBINAR – Mindfull Presenteren!

Hoe kun je mindfulness gebruiken om met meer rust voor de groep te staan en effectiever je boodschap over te brengen?

Je ervaart het tijdens ons gratis webinar Mindful presenteren, dat gegeven wordt door onze geweldige collega Maurits Koster, presentatie én mindfulness trainer.

Wees aanwezig op dinsdag 18 mei van 9.00 – 9.45u.

Voor meer informatie of om je direct aan te melden, klik hier.

Een remedie tegen spreekstress: mindfulness

Onder gejuich loopt Hollywood regisseur Michael Bay tijdens de Consumer Electronics Show 2014 in Las Vegas het Samsung podium op [Bekijk het fragment hier]. Terwijl hij de hand van de moderator schudt, gooit hij z’n been wat merkwaardig naar achter. Hij oogt zenuwachtig. Voordat hij goed en wel voor het publiek staat, steekt hij van wal: “My job as a director, is I get to dream for a living”. Hij valt stil en lijkt hij zich te realiseren dat die zin weliswaar al op zijn teleprompter stond, maar hij die eigenlijk pas had moeten uitspreken als antwoord op een vraag van de moderator. Vanaf dat moment slaan zijn zenuwen om in paniek. Hij worstelt nog een minuut met de chaos in z’n hoofd, om uiteindelijk het podium af te vluchten. Pijnlijk om naar te kijken, omdat het zo herkenbaar is.

De meeste mensen ervaren zenuwen tijdens presenteren, vaak liggen gezonde spanning en belemmerende stress dichtbij elkaar. We zoeken manieren om met dat gevoel van kwetsbaarheid om te gaan. Michael Bay loopt letterlijk weg, vaker nemen we als spreker figuurlijk de benen. We vertrekken uit het hier en nu en proberen de verbinding met onze gevoelens, gedachten en met het publiek te verbreken. Met averechts effect: als in drijfzand zoeken we houvast, grijpen mis, wat de stress verhoogt.

Mindful presenteren

De oplossing is geen truc maar training: aanwezig blijven. Steeds opnieuw terugkeren naar het hier en nu. Met mindfulness train je om je gevoelens en gedachten niet te bevechten of weg te duwen, maar op te merken en te ervaren. Juist door het beest in de bek te kijken wordt de angst ervoor minder.

Naast een grotere bewustwording en verbinding met jezelf, zorgt mindful presenteren er ook voor dat je meer van jezelf laat zien en dat presenteren leuker wordt om te doen.

Drie tips om meer in het hier en nu te presenteren:

Werk aan bewustwording.

Als je spanning voelt voor of tijdens het presenteren, probeer je dan bewust te zijn van deze spanning. Je bent niet de spanning, je hebt spanning. Laat het niet los, maar laat het er zijn. Ga er naar toe in je lijf, neem het waar en verwelkom het.

Hoe dit werkt, vertelt deze aardige animatie:

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Voel wat je zegt.

Het kan voorkomen als je improviseert en teveel bezig bent met wat je nou eigenlijk gaat zeggen. Maar het kan ook gebeuren als je extreem goed bent voorbereid. In beide gevallen kun je losgezongen raken van wat je zegt. Je voelt het niet. Je bent gepreoccupeerd. Stel jezelf de vraag: waar heb ik het over en welk gevoel roept dat bij mij op? Want juist in de verbinding met je verhaal ligt een sleutel tot ontspanning.

Wat er gebeurt als je uit contact bent? Kimberly Guilfoyle geeft met haar speech tijdens the Republican National Convention 2020 een prachtvoorbeeld. Het is een “crescendo van disconnect”, kijk hem dus helemaal uit:

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Ga naar je ademhaling.

De ademhaling is een brug naar wat we voelen op ieder moment. Je ademhaling is er altijd. Een basis waar je dus altijd naar toe kunt. Door op te merken dat je aandacht is afgedwaald en deze terug te brengen naar je ademhaling, zal je merken dat je gedachten tot rust komen.

Bekijk hier de TED talk van Stacey Schuerman, waarin ze 5 minuten simpele, krachtige ademhalingsoefeningen doet met de zaal:

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Op 18 mei a.s. geeft Maurits een gratis webinar ‘Mindful Presenteren’. Klik hier voor meer informatie en om je direct aan te melden.

Ervaar jij ook stress voor of tijdens het presenteren? We helpen je graag met coaching, de incompany Mindful Presenteren workshop of training!

Neem contact op met Janneke voor meer informatie via: janneke@speaktoinspire.nl