presentatie workshop Archieven

Traditiegetrouw blikken we met kerst en nieuwjaar terug en vooruit. Trekken we lessen uit wat is geweest en stellen we doelen voor wat komen gaat. Maar hoe kom je tot die kerstwaardige speech? Hoe zorg je dat je verhaal niet voortkabbelt, maar mensen inspireert en vervoering achterlaat?

Maak je geen zorgen! Want je hoeft het wiel niet zelf uit te vinden.

Op vrijdag 16 december 2022 van 15.00u uur tot 16.00u uur deelt Speak to Inspire in een gratis webinar haar briljante inzichten voor een gedenkwaardige dinner- of feestspeech.

In deze interactieve sessie leer je de structuur waarmee je samenhang en spanning creëert in je verhaal en hoe die zelf te gebruiken.

De sessie wordt gelardeerd met voorbeelden en tips & tricks om het jaar met een knaller van een speech af te sluiten of te beginnen.

Trainer van dienst: Rutger Mollee, presentatiecoach, veelgevraagd dagvoorzitter en parttime comedian (o.a. bij “De Speld”).

MELD JE AAN VIA DEZE LINK!

“Ik had een kind dat nooit lachte” – De speech die mij afgelopen jaar het meest raakte

Door Rutger Mollee

Als ik na zijn laatste zin mijn blik weer richt op de zaal met trainingsdeelnemers, zie ik keer op keer hetzelfde: doodse stilte, tranen in de ogen. Precies de reactie die ik zelf ook had, toen ik Brandon Boulware’s pleidooi voor het eerst zag.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Het gaat om een verhaal van een Amerikaanse vader die gebruik maakt van zijn inspraakrecht in het parlement van de staat Missouri. Daar lag een wet voor die het transpersonen zou verbieden deel te nemen aan sportcompetities voor vrouwen.

Brandon Boulware roept als vader van vier kinderen, van wie er één transgender, op om deze wet te verwerpen.

Waarom weet deze speech mensen zo te raken? Als presentatiecoach kijk ik dagelijks speeches, maar deze draag ik al maanden met me mee. Reden om ‘m eens te ontleden en te kijken wat we van Boulware kunnen leren.

1. Maak je publiek eerst ontvankelijk voor je boodschap

“You need to settle your audience, you can’t go straight to your message”, vertelt Ed Millibands voormalig speechschrijver Ayesha Hazarika deze week in de podcast How do you write a great political speech? En dat is precies wat Boulware doet. Vakkundig zet hij zichzelf neer als gelijke aan zijn publiek. Door zich te introduceren als “a lifelong Missourian, a husband, a business lawyer, a Christian and the son of a Methodist minister.” Goed volk, hoor je het conservatieve Missourische publiek denken.

Maar ook door de mogelijke vooroordelen jegens transpersonen van zijn publiek niet te veroordelen, maar juist zijn eigen worstelingen met hen te delen: “One thing I often hear when transgender issues are discussed is: ‘I don’t get it’, ‘I don’t understand’. And I would expect that some of you would have said that and I feel the same way. I didn’t get it either. For years I didn’t get it”.

Als publiek laten we opgelucht ons schild zakken: we mogen vinden wat we vinden. En daarmee treden we zijn boodschap met openheid tegemoet.

2. Vertel met het kleine persoonlijke verhaal, het grote verhaal

Vader Boulware beschrijft de dag dat hij terugkomt van kantoor. Hij zet nauwkeurig de scene neer die zich vervolgens voltrekt. Door de details zien we het voor ons; even zijn we met hem, daar in zijn voortuin. Hij verzilvert het gevoel van verbinding door direct daarna te delen wat dit tafereel voor hem betekend heeft. “It was then that it hit me. My daughter was equating being good with being someone else. I was teaching her to deny who she is. As a parent, the one thing we cannot do, is silence our child’s spirit. So, on that day, my wife and I stopped silencing our child’s spirit.”

3. Leiderschap, authenticiteit en verbinding

We hebben het al vaker op deze plek genoemd: een memorabele spreker neemt zijn toehoorders op sleeptouw, laat iets van zichzelf zien en heeft oog voor zijn publiek. Boulware scoort hoog op al deze facetten. We zagen al hoe hij zich verplaatst in de behoeften van zijn publiek, wat een gevoel van verbinding oproept. Maar hij blijft ook trouw aan zichzelf: hij deelt zijn worstelingen, verdriet, fouten en inzichten zonder opsmuk. Hij laat zijn publiek dichtbij komen en een kijkje nemen in zijn ziel. Dit soort gevoelens zijn universeel, we kennen ze allemaal bij tijd en wijle. Sprekers die ze durven te delen stijgen in onze achting, omdat we kwetsbaarheid waarderen.

Dan leiderschap. In het begin zijn zijn zenuwen zeker zichtbaar. Hij schuift op zijn stoel, friemelt met zijn vingers, praat snel, zijn stem heeft een klein bibbertje. Maar op het moment dat hij zijn diepe overtuiging deelt, verandert zijn houding en toon (vanaf 2.07 min). Lijkt hij eerst bij de gratie van zijn publiek te spreken, hier draaien de rollen om, en wijst hij zijn publiek vol vuur op het belang van zijn ervaringen.

In deze speech licht hij ook zijn keus toe om uiteindelijk mee te gaan in wat “teachers, therapists and other experts” hem al jaren voorhielden. Dat hij een dochter had “who did not smile”, gaf de doorslag. Op de dag dat zijn vrouw en hij besloten de regels voor hun dochter los te laten zagen ze onmiddellijk een totale transformatie. Nu heeft hij “a confident, a smiling, a happy daughter”. De reis van de held -zoals we dit soort verhalen vaak noemen- komt hiermee ten einde. De beproevingen zijn voorbij. Vader en dochter hebben hun bestemming bereikt.

En die wet? Die kwam er niet. De Gouverneur van Missouri heeft hem gevetood.

Wat we kunnen leren van de beroemdste improvisatie aller tijden

Op 28 augustus 1963 speecht Martin Luther King jr. zich definitief de geschiedenisboeken in. Maar het had weinig gescheeld of zijn legendarische “I Have a Dream” toespraak was nooit uitgesproken.

Tell ‘m about the dream, Martin!

Na een mars door Washington verzamelen ruim 250.000 mensen zich op de National Mall, miljoenen kijken vanuit hun huiskamers mee. Als de laatste van tien sprekers is het aan dr. King om The March on Washington for Jobs and Freedom met een knaller af te sluiten. Weken had hij geschaafd aan zijn verhaal. Zoals hij elke speech minutieus voorbereidde. Vanaf de trappen van het Lincoln Memorial begint hij: “I am happy to join with you today in what will go down in history as the greatest demonstration for freedom in the history of our nation.”

Maar de speech pakt maar matig. Het vuur lijkt te missen. Er wordt geklapt, sporadisch gejuicht, maar de vlam wil niet in de pan. En King weet dat ook het laatste deel van zijn speech het verschil niet gaat maken. De verlossing komt na zo’n 11 minuten, als zangeres Mahalia Jackson hem toeroept: “Tell ‘m about the Dream, Martin!”. Vanaf dat moment begint King te improviseren. Uit het hoofd reciteert hij zijn Dream verhaal, een stuk dat hij eerder in preken had verwerkt. En ’the rest is history’.
(Bronnen o.a.: Cautionary Tales, afl. Martin Luther King Jr, the Jewelry Genius, and the Art of Public Speaking)

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Intellect en instinct

Wat maakt dat King op één van de belangrijkste momenten in zijn leven zoveel risico durft te nemen? En dat het zo fenomenaal uitpakt? Samenspel tussen intellect en instinct, stelt een van hedendaagse meest invloedrijke en veel geprezen Amerikaanse prekers Bishop T.D. Jakes. Oftewel, minutieuze voorbereiding en vervolgens op het moment zelf aanvoelen wanneer je ervan af moet wijken (Bron: The Tony Robbins Podcast afl. The Mic is Mightier than the Sword).

Klinkt mooi, maar ga er maar aanstaan: ten overstaan van de wereld besluiten een potje te gaan freestylen. Er zijn weinigen die een briljante alternatieve tekst paraat zouden hebben en nog minder die het risico zouden durven nemen. Maar King’s echte grootsheid ligt in het feit dat hij op zo’n zenuwslopend moment nog steeds zijn publiek aanvoelt. Dat zijn instinct nog “werkt”.

Breuk tussen spreker en publiek

Een menigte toespreken is stressvol, laat staan 250.000 man. Op zo’n moment zoeken we toch snel onze toevlucht in overlevingsstrategieën. We maken onszelf klein of blazen onszelf juist op, laten niets aan het toeval over en lezen de tekst (uit het hoofd) woord voor woord op, we gaan pleasen in de hoop in de gratie te raken bij het publiek of keren volledig in onszelf.

In extremo zorgt elk van dit soort overlevingsstrategieën voor een breuk tussen spreker en publiek. En als de band verbroken is, is het lastig voelen wat het publiek in dat moment nodig heeft.

Speak’s vijf Patronen

Door de jaren heen hebben we met Speak to Inspire gezien dat veel van dit soort overlevingsstrategieën zijn terug te voeren op (een mix van) vijf Patronen.

De Gever/nemer: een goede entertainer, die z’n publiek aanvoelt, maar veelal wat lager scoort op authenticiteit en soms op leiderschap.
De Perfectionist: bereidt alles tot in de puntjes voor, wat ten koste kan gaan van de verbinding en soms authenticiteit.
De Strijder: heeft weinig problemen de troepen vanaf het podium aan te vuren, maar is erg op zichzelf gericht en scoort daarmee lager op verbinding en soms op authenticiteit.
De Visionair: aan ideeën en vergezichten geen gebrek, maar niet altijd in verbinding met het publiek, sommigen kunnen ook op leiderschap wat lager scoren.
De Drager: zet de ander centraal, waardoor het publiek zich gezien voelt, tegelijkertijd kan de focus op het publiek ten koste gaan van leiderschap en soms van authenticiteit.

Voor voorbeelden, doe de quiz in het 3^de item van de nieuwsbrief of klik hier.

Hoe je in de spotlight dan toch het publiek kunt inspireren met jouw eigen speech, presentatie of droom? Door juist dat te doen, waar je overlevingsstrategie je voor wil behoeden. Afhankelijk van de strategie betekent dat meer “Leiderschap tonen” (ruimte innemen, staan voor je zaak), “Jezelf laten zien” (je kwetsbaar tonen en geen rol spelen) en/of “Verbinding aangaan” (voelen wat je zegt en contact maken met het publiek).

Meer weten? Neem dan contact op met Janneke (janneke@speaktoinspire.nl), ze vertelt je graag meer!

Hoe blijf je ‘aanwezig’ tijdens je eigen presentatie?

“Je enige verantwoordelijkheid is aanwezig te blijven.”

Dat is wat mijn zanglerares ooit zei terwijl ik de meest vreemde klanken moest maken. Aanvankelijk vond ik het een gekke opmerking: “Ik ben toch aanwezig?”, dacht ik. Maar door haar eenvoudige uitnodiging, realiseerde ik me hoe vaak ik ‘vertrek’ als ik situaties lastig, pijnlijk, ingewikkeld vind worden.

We kennen dit principe allemaal: we raken in een freeze, fight of flight modus. Ook het houden van een presentatie roept vaak zoveel spanning op, dat ons emotionele brein de keuze maakt om te vechten, te vluchten of te verstijven.

De mate waarin een spreker zo’n overlevingsstrategie inzet verschilt. Bij sommige sprekers is het slechts subtiel zichtbaar, anderen raken er compleet door bevangen.

Kijk bijvoorbeeld naar de Republikein Phil Davison die in 2010 een gooi deed naar een functie binnen zijn partij. Alsof hij in de boksring staat.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Vluchters komen meer voor dan de vechters. Zij zorgen er meestal voor dat ze überhaupt het podium nooit bereiken. Dat iemand midden in zijn presentatie het podium afrent, zien we zelden. Toch gebeurt het, zelfs op het hoogste niveau: regisseur Michael Bay, bekend van films als Pearl Harbor en Transformers, krijgt tijdens een interview een black out en… gooit zijn handdoek juist in de ring.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Maar meest voorkomende reactie is toch bevriezen: we gooien onze knieën op slot en brengen ons gewicht naar de hielen, waardoor we iets naar achter leunen. We zetten ons letterlijk schrap. Met deze houding verhinderen we onze ademhaling om vrij door ons lijf te stromen. De adem blijft hoog in de borstkas steken, met een storm aan gedachten proberen we onze zenuwen te bevechten. Bevriezen is in die zin ook een soort vluchten. We zijn gevangen in ons hoofd, hebben ons lijf verlaten, en zijn daardoor niet meer in contact met onszelf, laat staan met ons publiek. Het effect? Een eenzaam, vaak angstig gevoel.

Het lijkt in het begin tegennatuurlijk, maar blijf je aanwezig, zorgt juist de verbinding voor rust en vertrouwen.

Ik hoor je denken: prima, aanwezig blijven, maar hoe dan?

Met deze drie stappen ben je al een eind op weg.

1. Aanwezigheid begint met een “gronden”.

Zet, als je voor je publiek staat, je voeten iets uit elkaar en verdeel je gewicht over beide voeten.

Breng je gewicht iets naar achter. Je rust nu vooral op beide hielen. Breng je gewicht vervolgens subtiel naar voren. Je zwaartepunt verplaatst zich dan naar je voorvoet, je tenen. Zo ben je wendbaar en kun je overal op anticiperen.

2. Dan je knieën.

Bij een aanwezige houding, zijn je knieën ‘los’, of van het slot af. Ze zijn een klein beetje gebogen. Wanneer je diep ademhaalt, voel je dat je adem de ruimte krijgt om helemaal tot in je buik te komen.

3. Leg nu je hand op je buik.

Adem in. Als de hand op je buik wat omhoog komt, dan zit je adem goed. Je ademt door je hele lichaam. Hoofd en lijf zijn daarmee verbonden. Jij bent aanwezig in jezelf, waardoor je ook aanwezig kan zijn voor de ander. En precies die aanwezigheid is wat het verschil maakt tussen een presentatie die jij hebt overleefd en een presentatie die je publiek heeft geraakt.

Oefening baart kunst, maar mocht het nog niet zo goed gaan als je wilt, dan is mijn advies: Altijd blijven lachen… Want lachen zorgt ervoor dat er minder cortisol en adrenaline worden afgegeven. Je voelt je goed en je lichaam ontspant zich! Bovendien: lachen werkt aanstekelijk. Deze bruid heeft dat als geen ander begrepen…

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

VGZ: “Samen hebben we ons ingeleefd in onze gesprekspartners”

Wat blijft erover van je verhaal buiten je eigen bubbel?

Afgelopen maanden trainden we de VGZ-zorginkopers om voor hun ‘Zinnige Zorg’ strategie urgentie en goodwill te kweken. VGZ wil de zorg toegankelijk en betaalbaar houden door zorginstellingen te faciliteren om tot slimme oplossingen te komen. Een mooie en oprechte ambitie, die door de andere spelers in de zorg wordt gedeeld. Maar iedere instelling heeft ook zijn eigen belangen, initiatieven, overtuigingen en werkwijzen. Als je hieraan voorbijgaat, oogst je weerstand in plaats van begrip of medewerking.

Hoe je je verplaatst in de belevingswereld van je publiek? De training gaf hier antwoord op.

VGZ-communicatiestrateeg Jaap de Bruijn over onze samenwerking:

“Inmiddels zijn er veel goede voorbeelden van ziekenhuizen die erin slagen om de kosten in de hand te houden én de zorg te verbeteren. In de onderhandelingen willen we ándere ziekenhuizen graag verleiden om op dezelfde manier te kijken naar de zorg. Maar hoe doe je dat, als je vooral gezien wordt als de man of vrouw die ‘over de centen komt praten’? We wilden onze zorginkopers helpen met het bij elkaar brengen van de wereld van de zorgaanbieder en die van de verzekeraar. Daarom hebben we met Speak to Inspire een training ontwikkeld.”

In ons trainingsprogramma zat een oefening om het effect van je woorden te testen. Opdracht was je verhaal zo te vertellen dat je “publiek” letterlijk naar je toe stapt. Inkoopcollega’s fungeerden als toetssteen door zich in te leven in de betreffende zorginstelling. Het resultaat was zeer verschillend. Bij sommigen bleef het publiek stokstijf staan en kon zelfs een compliment in verkeerde aarde vallen. Anderen wisten met 2 of 3 goed gemikte zinnen een mentale brug te slaan, waardoor toenadering ontstond.

De ander erkennen door zijn sentiment te benoemen bleek belangrijk. Maar ook woordgebruik was van invloed. Bij VGZ hebben ze het bijvoorbeeld over polishouders en verzekerden, terwijl zorgpartijen spreken van patiënten of cliënten. Alleen het woord polishouder kon het publiek al op afstand zetten. Ook een groot verschil: of je spreekt als organisatie of als persoon. Degenen die tijdens de training vooral “wij, van VGZ” bezigden, kregen hun publiek een stuk moeilijker in beweging dan inkopers die vanuit de ik-persoon spraken. Het bleek maar weer: het is lastig een band aangaan met een abstracte entiteit. Daarbij, herkenning zit ‘m in menselijkheden, niet in organisaties.

Jaap de Bruijn over de training:

“Samen hebben we ons verhaal doorleefd én ons ingeleefd in onze gesprekspartners. Zo hebben we spelenderwijs ontdekt hoe we meer uit onze eigen bubbel kunnen komen en op zoek te gaan naar wat ons bindt. Want zowel zorginstellingen als zorgverzekeraars zetten zich uiteindelijk in voor hetzelfde doel: zorgen dat patiënten de zorg krijgen die nodig is.”

Neem voor meer informatie contact op met Janneke Boumans, via janneke@speaktoinspire.nl