Presentatietraining en -coaching

Posts Tagged ‘online presenteren coaching’

Wat we kunnen leren van de beroemdste improvisatie aller tijden

Op 28 augustus 1963 speecht Martin Luther King jr. zich definitief de geschiedenisboeken in. Maar het had weinig gescheeld of zijn legendarische “I Have a Dream” toespraak was nooit uitgesproken.

Tell ‘m about the dream, Martin!

Na een mars door Washington verzamelen ruim 250.000 mensen zich op de National Mall, miljoenen kijken vanuit hun huiskamers mee. Als de laatste van tien sprekers is het aan dr. King om The March on Washington for Jobs and Freedom met een knaller af te sluiten. Weken had hij geschaafd aan zijn verhaal. Zoals hij elke speech minutieus voorbereidde. Vanaf de trappen van het Lincoln Memorial begint hij: “I am happy to join with you today in what will go down in history as the greatest demonstration for freedom in the history of our nation.”

Maar de speech pakt maar matig. Het vuur lijkt te missen. Er wordt geklapt, sporadisch gejuicht, maar de vlam wil niet in de pan. En King weet dat ook het laatste deel van zijn speech het verschil niet gaat maken. De verlossing komt na zo’n 11 minuten, als zangeres Mahalia Jackson hem toeroept: “Tell ‘m about the Dream, Martin!”. Vanaf dat moment begint King te improviseren. Uit het hoofd reciteert hij zijn Dream verhaal, een stuk dat hij eerder in preken had verwerkt. En ’the rest is history’.
(Bronnen o.a.: Cautionary Tales, afl. Martin Luther King Jr, the Jewelry Genius, and the Art of Public Speaking)

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Intellect en instinct

Wat maakt dat King op één van de belangrijkste momenten in zijn leven zoveel risico durft te nemen? En dat het zo fenomenaal uitpakt? Samenspel tussen intellect en instinct, stelt een van hedendaagse meest invloedrijke en veel geprezen Amerikaanse prekers Bishop T.D. Jakes. Oftewel, minutieuze voorbereiding en vervolgens op het moment zelf aanvoelen wanneer je ervan af moet wijken (Bron: The Tony Robbins Podcast afl. The Mic is Mightier than the Sword).

Klinkt mooi, maar ga er maar aanstaan: ten overstaan van de wereld besluiten een potje te gaan freestylen. Er zijn weinigen die een briljante alternatieve tekst paraat zouden hebben en nog minder die het risico zouden durven nemen. Maar King’s echte grootsheid ligt in het feit dat hij op zo’n zenuwslopend moment nog steeds zijn publiek aanvoelt. Dat zijn instinct nog “werkt”.

Breuk tussen spreker en publiek

Een menigte toespreken is stressvol, laat staan 250.000 man. Op zo’n moment zoeken we toch snel onze toevlucht in overlevingsstrategieën. We maken onszelf klein of blazen onszelf juist op, laten niets aan het toeval over en lezen de tekst (uit het hoofd) woord voor woord op, we gaan pleasen in de hoop in de gratie te raken bij het publiek of keren volledig in onszelf.

In extremo zorgt elk van dit soort overlevingsstrategieën voor een breuk tussen spreker en publiek. En als de band verbroken is, is het lastig voelen wat het publiek in dat moment nodig heeft.

Speak’s vijf Patronen

Door de jaren heen hebben we met Speak to Inspire gezien dat veel van dit soort overlevingsstrategieën zijn terug te voeren op (een mix van) vijf Patronen.

  1. De Gever/nemer: een goede entertainer, die z’n publiek aanvoelt, maar veelal wat lager scoort op authenticiteit en soms op leiderschap.
  2. De Perfectionist: bereidt alles tot in de puntjes voor, wat ten koste kan gaan van de verbinding en soms authenticiteit.
  3. De Strijder: heeft weinig problemen de troepen vanaf het podium aan te vuren, maar is erg op zichzelf gericht en scoort daarmee lager op verbinding en soms op authenticiteit.
  4. De Visionair: aan ideeën en vergezichten geen gebrek, maar niet altijd in verbinding met het publiek, sommigen kunnen ook op leiderschap wat lager scoren.
  5. De Drager: zet de ander centraal, waardoor het publiek zich gezien voelt, tegelijkertijd kan de focus op het publiek ten koste gaan van leiderschap en soms van authenticiteit.

Voor voorbeelden, doe de quiz in het 3de item van de nieuwsbrief of klik hier.

Hoe je in de spotlight dan toch het publiek kunt inspireren met jouw eigen speech, presentatie of droom? Door juist dat te doen, waar je overlevingsstrategie je voor wil behoeden. Afhankelijk van de strategie betekent dat meer “Leiderschap tonen” (ruimte innemen, staan voor je zaak), “Jezelf laten zien” (je kwetsbaar tonen en geen rol spelen) en/of “Verbinding aangaan” (voelen wat je zegt en contact maken met het publiek).

Meer weten? Neem dan contact op met Janneke (janneke@speaktoinspire.nl), ze vertelt je graag meer!

I’m a thistle-sifter

Dat een heftige stotter je ook in de weg kan staan om jezelf te laten zien en je boodschap over te brengen, moge duidelijk zijn. Over het belang voor spreker en publiek om de woorden te kunnen uitspreken die je wilt, werd de prachtige film The King’s Speech gemaakt.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Joe Biden, de eerste president van de USA die stottert; en dus?

Joe Biden stottert. En zeker, hij is er door tegenstanders om belachelijk gemaakt. FOX News zette zelfs wat stotterfragmenten achter elkaar om hem een seniele oude man te laten lijken. Maar hij heeft laten zien dat je ook met hier en daar een hapering president van Amerika kunt worden.

Verfrissend, een spreker op het hoogste niveau die niet voldoet aan het perfecte plaatje. Biden is daarmee een rolmodel voor velen, eerder gerepresenteerd door Brayden Harrington, het jongetje dat de natie toesprak op de Democatische Conventie.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Persoonlijk hoop ik dat sprekers hun eventuele oneffenheden hierdoor meer gaan omarmen. Zo’n 20 jaar ben ik nu dagvoorzitter en 10 jaar presentatiecoach, en ik zie hoe vrijwel iedereen op het podium zijn onvolkomenheden probeert weg te poetsen. En begrijpelijk. Spreken in het openbaar is spannend. Het prijkt in vrijwel elke top 10 van grootste angsten. De natuurlijke neiging is proberen het publiek elke mogelijke reden voor kritiek te ontnemen.

Maar het resultaat is te vaak eenheidsworst. Terwijl we allemaal weten dat, wil een spreker inspireren, hij iets van zichzelf moet laten zien.

Eerder toonde Brené Brown de kracht van kwetsbaarheid door het aan haar publiek voor te leven.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

In Nederland deed Erben Wennemars in oktober 2020 bij Jinek op een andere manier hetzelfde. In een item over stotteren zei hij: “Ik had stottertraining maar koos ervoor om te blijven wie ik ben”. Bekijk het item hier.

Joe Biden heeft zijn stotter vrijwel onder controle. Maar soms lijkt hij zich in zijn speeches zo te moeten concentreren dat hij de binding met zijn boodschap en publiek verliest. Liever zien we op die momenten iets minder poetswerk en meer hemzelf. Het zou zijn boodschap nog krachtiger maken. En mensen inspireren om hun eigen oneffenheden meer te laten zien.

Wat kunnen we leren van de videoboodschap van Rutte?

Op 16 maart, tijdens de eerste Coronagolf, hield premier Rutte een speech vanuit het Torentje, om de strategie uit te leggen en maatregelen aan te kondigen. Een sterk, strak verhaal dat goed ontvangen werd.

Afgelopen maandag sprak Rutte weer vanuit het Torentje de bevolking toe, om de ernst van de situatie te benadrukken, en mensen hoop te geven. Een lastige klus, want het draagvlak is een stuk kleiner geworden. Mede door een lawaaidemonstratie op de achtergrond ging het mis, en werd het een valse start van de aankomende lockdown.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Het einde van het jaar nadert. Veel van ons willen hun medewerkers of dierbaren (digitaal) toespreken, om ze een realistische boodschap te brengen en een hart onder de riem te steken. Rutte slaagde daar slechts mondjesmaat in. Welke lessen kunnen we trekken uit het optreden van onze premier?

1. Zorg voor een originele locatie en laat niets aan het toeval over

Rutte koos expliciet voor Torentje, want de locatie is een belangrijk onderdeel van je boodschap. Kies je bijvoorbeeld voor kantoor als bindende factor, of juist je eigen huis om te laten weten: we zitten allemaal in hetzelfde schuitje? Let daarbij altijd op omgevingsgeluid; het lawaai van de oproerkraaiers leidde de luisteraar behoorlijk af. Zo’n situatie kun je voorkomen, ook door gebruik van een goede microfoon. En als er toch lawaai is, stel dan je speech uit.

2. Gebruik niet alleen cijfers, maar ook persoonlijke voorbeelden

Rutte zegt: ‘Inmiddels hebben ongeveer 30.000 mensen met corona in het ziekenhuis gelegen van wie 6000 op de intensive care. Van die 6000 was de groep jonger dan 50 jaar tweeënhalf keer groter dan de groep boven de 80.’ Teveel cijfers, te ingewikkeld. Hij had beter een paar treffende voorbeelden uit zijn directe omgeving kunnen vertellen. Dan had hij het ook persoonlijker en empathischer gemaakt.

3. Maak geen lijst van opsommingen, maar vertel een verhaal

Onze hersens zijn veel beter toegerust op het aanhoren van verhalen dan opsommingen. Rutte had een duidelijk betoog moeten houden: vanuit feiten en urgentie de keuze voor de maatregelen onderbouwen, en eindigen met een concrete stip aan de horizon. Goed gekozen beelden en details blijven beter hangen dan droge feiten. Nu was de speech deels verhalend, deels een opsomming van 7 punten. Dat is killing.

4. Bied een concreet perspectief

Het deel aan het einde waarin Rutte perspectief op de toekomst bood was, zeker verhoudingswijs, te dun. Hier had hij meer aandacht en tijd kunnen geven aan het positieve dat er vóór ons ligt, bijvoorbeeld over het hoe en wat van vaccinatie of dat we volgend jaar weer samen aan het kerstdiner zitten. Dat heeft een publiek nodig om met een goed gevoel achter te blijven.

5. Maak het niet te lang

De  speech duurde bijna 20 minuten. Waar je wel respect voor moet hebben, was dat Rutte zijn hele speech stoïcijns gehouden heeft, maar dat maakt het juist met zo’n lang verhaal ook extra pijnlijk. Voor een landelijke videotoespraak moet je het niet veel langer maken dan 10 minuten, anders haakt de kijker af. Maak je eigen toespraak liever nog veel korter (3-5 minuten).

Speechen is topsport, dus moet je je tot in de puntjes voorbereiden en vanuit je kracht spreken. Mocht jij behoefte hebben aan ondersteuning voor jouw kerstboodschap of eindejaar speech, neem dan vooral contact met ons op.

De beste wensen allemaal!