Waar moet een overwinnings- en verliezersspeech aan voldoen?

Blog door Rutger Mollee

Wat een spannende verkiezingsavond was het weer. Met belangstelling keken we naar de speeches van de lijsttrekkers. Hoe geef je taal aan je vreugde over de uitkomst en hoe verwerk je je verlies?
In alle speeches kwam je dezelfde opbouw tegen:
1. Eerste reactie (meestal blijdschap, soms teleurstelling).
2. Feliciteren van tegenstanders en danken partijgenoten.
3. Duiding; hoe zien we dit, hoe gaan we vooruit.

Maar hoe gaven de lijsttrekkers daar invulling aan? En welk gevoel bleef ons daarna bij? Daar kunnen we drie belangrijke lessen uit leren:

1. Draag je verlies met opgeheven hoofd en kijk vooruit

De PvdA gaf dit jaar het goede voorbeeld van een verliezersspeech. Asscher draaide niet om de hete brij heen: “Het is een bittere avond voor de PvdA”. Vervolgens riep hij sympathie op door andere partijen felicitaties te geven, ook die ‘waarmee we fundamenteel van mening verschillen’.
“Toch zijn we er niet in geslaagd om de kiezers te overtuigen” vervolgde Asscher. “Maar mijn visie is niet gebroken. Een fatsoenlijke samenleving blijft ons kompas en wordt door miljoenen Nederlanders gesteund, ook al hebben ze niet op ons gestemd” en Asscher sloot af met “Het bouwen begint vandaag!” De trouwe fans juichen hun verdriet weg en klappen hun handen stuk: er is hoop!

2. Winnaars trappen niet naar beneden

Rutte kwam als een popster de roltrap af en hield een gloedvolle speech. Daarbij stak hij meteen de PvdA een hart onder de riem. “Ik had ze van harte hier vanavond een andere uitslag gewenst. Hier vanavond alle sterkte”. Zo horen winnaars zich te gedragen. Je bent pas een ware kampioen als je je ook om de verliezers bekommert.
Hij vervolgde met een heldere duiding: “Het is ook een avond waarbij Nederland na de Brexit en na de Amerikaanse verkiezingen ’Ho!’ heeft gezegd tegen het verkeerde soort populisme.” Daarna kwam er nog een knap staaltje storytelling, toen hij vertelde dat hij op straat drie vrijwilligers tegenkwam die hem niet herkenden en een flyer aanboden. Hij deed wat een winnaar moet doen, spreken als een Minister President.

3. Maak het menselijk, politiek gaat niet om feiten en cijfers

Klaver heeft zich ontpopt als de nieuwe leider op links. Zijn jeugdige uiterlijk en benaderbaarheid helpen, maar waarmee Klaver zich vooral van de andere lijsttrekkers onderscheidde deze campagne, is zijn menselijkheid. In een soepel overhemd kwam hij het podium op, en riep als enige zijn vrouw erbij om haar vol op de mond te zoenen, hij sprak uit het hart. Ongemakkelijk hier en daar, maar wel spontaan en menselijk, en dat is precies wat de kiezers willen.

Meer weten over presenteren?
Lees onze wekelijkse tips, of bezoek onze training Speech in a Day.

Of bel voor een vrijblijvend gesprek: 020-4204068.