Wat Bontenbal, Wilders en Mamdani met elkaar gemeen hebben

Het is weer campagnetijd, en dus bestijgen lijsttrekkers de zeepkist om zoveel mogelijk zieltjes te winnen.

Interessant om te zien wie een snaar raakt en wie niet. En na te gaan waar dat door komt. Want dat het niet alleen om de boodschap draait, maar ook om hoe die wordt gebracht, is nagenoeg bekend.

Maar wat creëert nou de aantrekkingskracht van een spreker? Wat maakt dat je naar de één wil blijven kijken - ook als je het niet met hem of haar eens bent – en de ander wegzapt? 

Wat is echt?
Een belangrijk aspect: authenticiteit. Het is een term die de afgelopen jaren aan een snelle opmars bezig is. En dat is wellicht niet gek in een tijd waarin we echt steeds minder van nep kunnen onderscheiden en we tegelijk overvoerd worden met politici, talkshowgasten, influencers en andere mensen die ons in hun kamp proberen te lokken. 

Volgens van Dale betekent authenticiteit 'echtheid'. De hang hiernaar zit schijnbaar diep in ons verankerd: evolutionair gezien was het detecteren van onbetrouwbaarheid cruciaal. De “echte” intenties van leiders hadden invloed op de overlevingskansen van de groep. 

Vraag is dan: hoe krijgt deze echtheid vorm?
Hier drie voorbeelden, die je wellicht ook kunnen helpen om zelf authentiek over te komen en dat gevoel van veiligheid aan je publiek te geven.

Onverschrokkenheid

We voelen ons als publiek veilig als een spreker onverschrokken uitkomt voor wie hij is en wat hij gelooft. We associeren dat met onafhankelijkheid. Voorbeelden zijn de voormalige Finse premier Sanna Marin, maar ook een Geert Wilders. Ze zijn niet bang om tegen de conventies in te gaan, blijven trouw aan hun overtuigingen, waardoor ze ook minder vatbaar lijken voor manipulatie en opportunisme.

In Amerika maakt Graham Platner op dit moment furore met zijn uiterst linkse, woke campagne voor een Senaatszetel in Maine. Zijn winkansen groeien, terwijl hij het opneemt tegen de Republikeinse Susan Collins, die al sinds 1997 voor Maine het congrespluche warm houdt. Zijn onverschrokken strijdbaarheid en compromisloosheid zouden hem wel eens in de senaat kunnen doen belanden.

Imperfectie

Elliot Aronson legde in 1966 met zijn onderzoek het pratfall effect bloot: we blijken mensen die al hoog in aanzien staan, sympathieker en aantrekkelijker te vinden als ze een kleine blunder maken, zoals het morsen van koffie. Conclusie: te perfect schept afstand. We waarderen menselijkheid, zoals tekenen van imperfectie en schijnbare tegenstrijdigheden. 

In eigen land past Henri Bontenbal deze schoen. Hij durft het ook wel eens niet te weten. Bovendien voelt zijn roep om fatsoen wat belegen. Maar dit is tegelijkertijd zo tegen de trend in, dat het hem juist ook weer verrassend maakt. 

Originaliteit

De Californische Gouverneur Gavin Newsom wordt vanwege zijn “Trump trolling” door velen gezien als de hoop in bange dagen: de afgelopen weken is hij Trump’s communicatiestijl gaan imiteren en maakt hij hem met X-berichten in louter kapitalen en A.I. Trump memes belachelijk. Heel geestig. Vraag is wel of het op de lange termijn zal werken. Uiteindelijk willen we, als het erop aankomt the real deal, en worden we geraakt door iemands unieke kijk of stijl. Het zal een reden zijn dat Yesilgoz zo slecht scoort. 

Zohran Mamdani daarentegen wist de harten met zijn originele aanpak te veroveren en won er zeer verrassend de Democratische voorverkiezingen voor het New Yorkse burgemeesterschap mee.
Een mooi (niet politiek) voorbeeld van de aantrekkingskracht van originaliteit (en all of the above…) vind ik deze performance van “poetic provocateur” Ashante Kunene.

Zelfbewustzijn

In welke vorm authenticiteit ook komt, je kunt het alleen zijn – en dus zo overkomen – als je jezelf kent. Als je weet wie je bent en waar je voor staat. En ok bent met je eigen onvolkomenheden en schijnbare tegenstrijdigheden. Sterker, als je beseft dat dat juist uniek gereedschap is. 

Met Speak to Inspire helpen we sprekers tot groter zelfbewustzijn te komen, en door hun ware stem te laten horen, hun aantrekkingskracht op het publiek te vergroten.