Janneke Boumans, auteur op Speak to Inspire

Gisteravond waren we met het Speak team getuige van het “WK PowerPoint Karaoke” in Boom Chicago. Acht deelnemers streden om de felbegeerde beker. Format: 6 minuten improviseren met een door de zaal bedacht onderwerp en een bestaande PowerPoint presentatie over totaal iets anders.

Naast mooie entertainment, ook voor ons vak interessant. Waarom krijgt de ene spreker het publiek mee en is het bij de ander voor iedereen een lijdensweg?
Lees hier onze lessen.

1. Energy = key

Als publiek kijk je toch eerst even de kat uit de boom. Wat voor vlees hebben we in de kuip? En al vrij snel weet je: dit gaat goed komen, of juist niet. De sprekers die direct volle bak geven en hun ziel en zaligheid in de onzin stoppen die ze uitkramen, daar voelen we ons ‘veilig’ bij. Waardoor we alles wat ze vervolgens doen, ook positiever waarderen. Dus ook al voel je het niet helemaal, ga all out. Fake it till you feel it. Het zet de toon.

2. Speel met je stem

Pauzes, nadruk leggen, hoog, laag, snel, langzaam. De stem bepaalt de sfeer, de dynamiek. Het is de filter waardoor we de tekst interpreteren. En ook hier geldt: je kunt weinig zeggen en toch maximale spanning opwekken, puur en alleen door het gebruik van je stem.

3. Betrek je publiek

Je hoeft het niet alleen te doen. En het publiek doet graag mee. Door de interactie te zoeken, krijg je ideeën aangereikt, creëer je adempauze en kun je op een natuurlijke de afslag die je genomen hebt en die niet werkt afbreken en het over een andere boeg gooien.

Wil je ook beter leren presenteren? Neem dan contact met ons op.

Relaxter presenteren met deze oefening!

Bij coaching en trainingen vragen deelnemers mij vaak: “Rutger, ben jij zelf eigenlijk nog wel eens zenuwachtig als je een podium op moet?” Mijn antwoord is dan: “Ja, bijna altijd. En daar ben ik blij om”. Als jonge roeier ontdekte ik dat spanning me juist kan helpen. Mijn roeicoach leerde me dat zenuwen een reactie zijn van mijn lichaam wat zich aan het voorbereiden is op een buitengewone prestatie. Alleen dat besef was al helpend. Ik leerde spanning te omarmen in plaats van ertegen te vechten.

De deelnemers aan onze programma’s leren we vandaag de dag een hele krachtige oefening. Een oefening uit de mindfulness. We noemen hem “De Gevoelsspiraal”.
Hij is heel simpel maar ook mega effectief. Laat me je de oefening uitleggen.

We hebben de hele dag door gevoelens en gedachten. Als een pendule slingeren we tussen positieve en negatieve emoties. Je collega vertelt dat de pitch gewonnen is: trots en blij! Volgende moment blijkt het koffieapparaat kapot: irritatie!

We willen graag positieve gevoelens ervaren, negatieve gevoelens drukken we liever weg. Vooral als het erom spant: op het podium bijvoorbeeld! Maar wat gebeurt er dan? Dan loop je het risico dat ze ‘je overnemen’ en krijg je uiteindelijk vecht, vlucht of verschuil reacties met precies de uitwerking die je wilde vermijden (kijk maar eens naar de onderstaande drie filmpjes…)

Bij de wethouder van Ohio, Phil Davidson, zorgt spanning voor een vecht reflex.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Bij regisseur Michael Bay zorgt spanning voor een vlucht reflex.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Bij BMW CEO Harald Krüger zorgt spanning voor een verschuil reflex die uitmondt in een “shutdown”.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Om te voorkomen dat je gekaapt wordt door negatieve gedachten, helpt het om ze hardop uit te spreken. Daarmee geef je jezelf als het ware toestemming deze emoties te ervaren, waardoor ze minder bedreigend voelen. Dit kun je alleen doen, maar het gevoel van opluchting is nog veel groter wanneer je ze deelt met iemand bij wie je je veilig voelt. Nadat je 2 minuten je gevoelens en gedachten hebt benoemd ervaar je meer ontspanning en vrijheid om je verhaal te vertellen. Je luisteraar hoeft alleen maar te luisteren. Raad of goedbedoelde tips zijn niet nodig, de magie zit in het delen waarmee je de pendule weer in beweging zet.

De effecten van deze oefening zijn verbluffend. Niet alleen vermindert het de stress voorafgaand aan een presentatie, ook tijdens het spreken zijn mensen meer aanwezig en in staat in te spelen op wat er op dat moment gebeurt. Hier zit winst voor publiek en spreker; een ontspannen spreker zorgt immers voor een ontspannen publiek. We blijven sociale dieren.

Heb jij het gevoel dat spreekangst je in de weg zit? Neem contact met ons op.

Empathie, de cruciale factor in crisisspeeches

Op 18 januari kondigde Jacinda Ardern haar vertrek als premier aan. Nieuw Zeeland wordt over het algemeen gezien als een afgelegen land, met weinig betekenis voor loop van de wereldgeschiedenis. Met haar speeches wist Ardern dit beeld te kantelen. Haar compassie en empathie werden internationaal geroemd, haar leiderschap gezien als een inspirerend voorbeeld. Meer dan eens riep haar optreden herinneringen op aan grootheden van weleer.

Zoals je ergens Bobby Kennedy’s iconische speech waarin hij een menigte vertelt dat Martin Luther King is vermoord terug hoort in Ardern’s Christchurch toespraak.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Wat maakte Ardern zo’n inspirerende leider?

Onlangs kondigde Jacinda Ardern, tot verrassing van velen, haar afscheid als premier van Nieuw Zeeland aan. Daarmee komt na zes jaar een einde aan een opvallend leiderschap.

Ardern leidde het land door roerige tijden: de Corona crisis, aanslag op een moskee in Christchurch, economische strubbelingen. Haar sociaaldemocratische beleid is in eigen land niet onomstreden, tegelijk wordt ze door velen gezien als een verademing. Een welkome en eigentijdse tegenpool van de mannelijke, berekenende en machtsbeluste leider.

Dit beeld werd in belangrijke mate door haar ijzersterke speeches en social media bijdragen gevormd.

Wat is het geheim van haar communicatie en welke 3 lessen kunnen we van haar leren?

1. Menselijkheid

Al vanaf haar aantreden wist Ardern nationaal beleid te vertalen naar de menselijk maat, zodat men zich ermee kon identificeren. Opvallend was de videoboodschap waarin ze vertelde over de ‘family package’ van 60 dollar per week die ieder gezin ging ontvangen om te kunnen voorzien in de primaire levensbehoeften van hun pasgeborenen. Geen abstracte getallen en formuleringen, maar een zelf opgenomen video van haar thuis met baby op haar arm. Vooral de oprechte blijdschap en vertrouwdheid waarmee ze haar beleid uitlegde, maakten internationaal indruk.

Zie hier de persoonlijke boodschap die zij op Facebook plaatste.

2. Oprechtheid

Een probleem voor veel politici is dat mensen het gevoel krijgen dat hun optredens een façade zijn. Dat er achter mooie woorden andere motieven schuilgaan. Dat geldt niet voor Ardern. Zij slaagt erin oprecht over te komen. Omdat haar daden in lijn zijn met haar woorden, en omdat ze het publiek laat zien en voelen wat er in haar om gaat. Een sterk voorbeeld daarvan is haar afscheidsspeech, waarin ze zei:

Premier van een land zijn is een zware verantwoordelijkheid
Ik ga ermee stoppen
Want mijn tank is leeg.
Politici zijn ook mensen.
En Nieuw Zeelanders hebben recht op iemand die alles kan geven.

Een ongekend openhartig en kwetsbaar statement dat (in ieder geval bij mij) de gedachte opwekt: wat terecht dat zij zich niet aan de macht vastklampt tot het bittere einde, maar haar verantwoordelijkheid overdraagt.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

3. Compassie

Het laatste en mijns inziens belangrijkste element is dat Ardern meeleeft met en mededogen heeft voor haar medemens. Het meest sprekende voorbeeld hiervan is de speech die ze hield na de aanslag op een moskee in Christchurch waarbij 51 mensen het leven verloren. Door de Maori en Moslimgemeenschap in hun eigen taal aan te spreken en door haar insluitende woorden ‘They are us’, wist zij de harten van miljoenen mensen voor zich te winnen.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

We kunnen er de echo van grote, historische politieke en geestelijke leiders in horen. En het is met name deze eigenschap die vandaag de dag zo node gemist wordt op het politieke toneel, waar wapengekletter en bedreiging de boventoon voeren. Hopelijk zal haar voorbeeld door andere leiders gevolgd worden. Dat kunnen we in deze roerige tijden wel gebruiken.

Meer weten over speechen en presenteren? Neem contact met ons op.

Vier tips hoe ChatGPT je input kan geven voor je (kerst)speech

Er is een ‘new kid in town’. Iedereen heeft het erover. Van heinde en verre komt men het bekijken. Want dit zou wel heel speciaal zijn; een ware revolutie ontketenen. Sommigen voorzien het einde ter tijden, anderen een gouden toekomst.

Nee, dit is geen alternatief begin van het kerstverhaal. We hebben het hier over ChatGPT, de futuristische chatbot van OpenAI. Een zelflerend digitaal brein dat je met al je vragen en opdrachten kunt bestoken en vervolgens met één druk op de knop ongekend goede teksten genereert. Coherente antwoorden op je vragen, maar ook essays, blogs en speeches.

Is dit een zegen of een vloek? Niemand weet het, iedereen heeft een mening. Maar of dit nu uiteindelijk HAL 9000 blijkt te zijn of ons gaat redden van de ondergang, laten we er nu vooral ons voordeel mee doen.

Daarom, vier tips hoe ChatGPT je input kan geven voor je (kerst)speech.

1. Geef je opdracht meerdere lagen

Nog nooit gaf een chatbot zulke goed gecomponeerde stukken tekst terug op een vraag of opdracht. Toch wordt al snel duidelijk dat het zijn beperkingen kent. Het systeem is bijzonder goed in het bij elkaar rapen en opdissen van wat mensen ooit hebben geproduceerd. Maar het heeft zelf geen creatief of begrijpend vermogen. Vraag het een kerstspeech te schrijven voor je medewerkers en je krijgt een wat houterige tekst, vol clichés geserveerd. En ook de persoonlijke touch, essentieel om je publiek te raken, ontbreekt logischerwijs.

Hoe je er toch iets bruikbaars uit kunt halen? Bouw je opdracht op uit verschillende deelopdrachten. Zo laat je de tool verschillende soorten informatie met elkaar verbinden en krijg je verrassender resultaten.

Zie bijvoorbeeld het ChatGPT’s antwoord op mijn opdracht “Schrijf een kerstspeech voor accountants, in de stijl van Louis Couperus, met verwijzingen naar het scheppingsverhaal en een oproep voor het nieuwe jaar”.

Of neem, deze, die de afgelopen weken viral ging: “Write a biblical verse in the style of the King James Bible explaining how to remove a peanut butter sandwich from a VCR”.

2. Vraag ChatGPT naar argumenten voor of tegen een stellingname

Waar Google je vraag zo goed mogelijk matcht met bestaande teksten, geeft ChatGPT je op maat gemaakte antwoorden. Je kunt binnen enkele seconden een overzicht krijgen van thema’s en invalshoeken die te maken hebben met je onderwerp, door je onderwerp in een stelling te verpakken en de tool te vragen voor en/of tegen argumenten te geven.

Ook handig als je een boodschap hebt waarvan je weet dat deze op weerstand gaat stuiten: “Geef me een overzicht van de argumenten tegen de stelling…”.

Daarmee heb je geen volledige speech, wel inspiratie.

Hieronder een voorbeeld van hoe dat werkt.

Vervolgens kun je verder inzoomen op één of meerdere van deze argumenten:

3. Geef, voor extra inspiratie, je opdracht (ook) in het Engels

ChatGPT is gevoed met miljarden stukken tekst. Behoorlijk wat meer Engelse dan Nederlandse. Geef je je opdracht in het Engels, kan de tool putten uit miljoenen malen meer data, wat betere en interessantere resultaten oplevert.

4. Lardeer je presentatie of speech met unieke visuals

Heb je met vereende krachten een prachtig verhaal opgetuigd en zoek je er uniek beeldmateriaal bij? Dat treft, want OpenAI heeft ook hier een mooie tool voor: ChatGPT’s zusje DALL.E 2. Dat werkt hetzelfde als ChatGPT, maar genereert beeld in plaats van tekst. Ideaal, want wie de tekst ook schrijft, een beeld zegt nog steeds meer dan 1000 woorden.

ChatGPT is een fascinerend speeltje. En duidelijk is dat het ongekende potentie heeft en nog voor heel wat tumult gaat zorgen. Maar op dit moment is het vooral een onuitputtelijke bron die de menselijke geest kan inspireren. Gelukkig maar…

Speak to Inspire wenst je fijne feestdagen! Of, zoals DALL.E 2 het zou zeggen:

Fantastische nieuwe aanwinst: Alwien Tulner

Alwien Tulner is actrice, presentatrice, trainer en voice over en bekend van o.a film en tv.

Dankzij haar jarenlange ervaring als actrice in zowel binnen- als buitenland weet ze als geen ander wat er nodig is om het publiek in het hart te raken en vanuit rust en zelfvertrouwen het verhaal over het voetlicht te brengen. Ze ziet presenteren dan ook als een leiderschap ’s instrument waarbij ze helpt stevigheid te vinden die nodig is om authentiek tevoorschijn te komen.

Het is haar passie sprekers optimaal te begeleiden in het proces de verbinding te vinden met het verhaal, zichzelf en het publiek, de 3 pijlers die zorgen voor een ijzersterke presentatie!

Speak to Inspire is trots op de toevoeging van Alwien Tulner aan het Speak Team!

Interactie in je presentatie: een must!

Ik start deze nieuwsbrief met een opzienbarend feit uit de congreswereld: sprekers die interactie toevoegen aan hun presentatie scoren een punt hoger in de congresevaluatie dan collega sprekers die dat niet doen.

Wetenschappers ontrafelden de reden. Tijdens bijeenkomsten heeft je publiek twee behoeften die om voorrang vechten: de “need for connection” en de “need to be heard”.

Interactie slaat deze twee vliegen in één klap.

Belangrijke vraag als je gaat spreken is dus: wat kun je doen om je presentatie interactief te maken, zodat je publiek zich gehoord voelt en onderling verbonden?

Graag deel ik drie tips:

Tip 1: De klassieker: de vraag met handopsteken

Deze gaat vaak mis! Sprekers stellen de zaal een vraag en krijgen “de lege blik”.

Reden: de zaal is nog niet gecodeerd op handopsteken en beantwoordt de vraag braaf in hun hoofd. Hoe doe je het dan wel? Gebruik deze 7 stappen.

Zet een stap richting je publiek.
Zeg: ik heb een vraag aan jullie, die je kunt beantwoorden door je hand op te steken
Steek op dat moment zelf je rechterhand op
Stel een voor de bijeenkomst (relevante) vraag: “Wie van jullie kwam er met de trein vandaag?”.
Zeg vervolgens: “Handen graag” en steek daarbij ook je eigen hand weer op.
Maak een inschatting van het percentage handen.
Geef dat aantal terug aan de zaal.

Vergeet stap 7 niet! De zaal gaf jou iets, geef ze iets terug. Jij hebt immers het totaaloverzicht op de zaal wat zij niet hebben.

De toevoeging “relevant” bij stap 4 is ook een belangrijke. Je publiek houdt niet van flutvragen. En, ga altijd voor een formulering waarbij je de meeste handen krijgt.

Tip 2: De gesloten vraag

Congres publiek is de laatste jaren steeds mondiger geworden.

Wat ik als dagvoorzitter vaak zie gebeuren is het volgende. Een spreker stelt een vraag aan iemand in het publiek en de persoon die de vraag beantwoordt grijpt de microfoon, steekt van wal en meandert oeverloos door.

Op dat moment ben jij ongewild de regie kwijt.

Oplossing: kies voor de volgende slimme formulering.

Ik heb een vraag voor jullie: “In één woord: hoe is het voor jou om vandaag de dag bij de NS te werken?”

Vervolgens wijs je zelf willekeurig een paar mensen in het publiek aan.

Waardoor iedereen denkt: “Ojee, zo meteen wijst hij mij aan, wat gaat mijn reactie zijn?!” Zo blijft de hele zaal actief betrokken bij je verhaal, want met een mond vol tanden staan, wil niemand.

Deze slimme methode wordt ook veel in het onderwijs toegepast.

Tip 3: De Opdracht

De beste methode om de needs for connection and to be heard toe te passen is met De Opdracht. Op een bepaald moment in je presentatie laat je het publiek in tweetallen een vraag beantwoorden.

Voorbeeld: in je presentatie heb je 3 ideeën uit de doeken gedaan om treinreizen weer plezierig te maken. Je geeft je publiek vervolgens de opdracht om in tweetallen samen om zoek te gaan naar een 4^e manier. Daarvoor krijgen ze bijvoorbeeld 1,5 minuut. Vanaf het podium monitor je de zaal en na 90 seconden bedank je ze en wandel je het publiek in. Je vraagt vervolgens: “Zou jij kort jullie idee kunnen uitleggen?” Dit herhaal je drie keer. Je bedankt je publiek uitvoerig voor hun inbreng.

Het is een win-win. Zelf doe je er bruikbare tips door op en je publiek heeft het gevoel onderdeel van toekomstige oplossingen te zijn. Onlangs vroeg een spreker zijn publiek om de ideeën op te schrijven en in een doos bij de uitgang te gooien. Op die manier vang je alle input.

Het nadeel van een blog is natuurlijk dat je geen directe interactie aan kunt gaan.

Maar mocht je zelf sprekende voorbeelden hebben of ideeën voor een interactie tijdens een presentatie? Leuk om via deze weg te connecten en van je te horen!

The best compliment of her life

Een goed compliment is makkelijker gezegd dan gedaan.

Je moet het menen, dat staat buiten kijf. Maar het moet iets zijn wat de ander ook echt wíl zijn. Klinkt cryptisch?

Jack Nicholson laat zien hoe je een “tough crowd” met het juiste compliment verandert in een liefhebbend oor.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Geweldig nieuw teamlid: Emilie van Dijk

Emilie heeft jarenlange ervaring als presentatietrainer, als radio- en televisiemaker en is de Program Director Speakers & Performers van TEDxHaarlem.

Ze heeft tomeloos veel energie, is gedreven en positief. En dan maakt ze ook nog wel eens een goeie grap.

Dames en heren, met veel trots delen we u mede dat Emilie van Dijk zich als trainer bij het Speak team heeft gevoegd!

Hoe krijg je een luisterend oor?

We hebben het allemaal wel eens meegemaakt, dat je een speech of presentatie moet geven voor een publiek dat niet echt op jouw boodschap zit te wachten. Lastig, nog afgezien van het onaangename gevoel om veroordeeld te worden: hoe ga je ze meekrijgen?

Je doel als spreker is om de mensen jouw gezichtspunt laten zien, en vaak liever nog jouw kant op te laten bewegen. Daarbij helpt een sterk betoog, dat je publiek stapje voor stapje door een trechter heentrekt. Maar daarvóór zul je eerst nog iets anders moet doen, namelijk ervoor zorgen dat ze überhaupt naar je willen luisteren. Het publiek gunstig stemmen, zoals de klassieke retorici het al noemden. Hoe doe je dat? Wat kun je zeggen waardoor mensen je (voor nu) hun luisterend oor gunnen?

In mijn ervaring zijn er in ieder geval 3 middelen die je kunt inzetten om je publiek gunstig te stemmen, ofwel sympathie te winnen.

Een gedeelde ervaring benoemen; wijzen op een gebeurtenis die je beiden of samen hebt meegemaakt.
Een gedeelde waarde benoemen; iets benoemen waarvan je weet dat het voor de mensen in de zaal belangrijk is.
Een concreet, welgemeend compliment geven.

Voor Radio 1 zit ik in het panel dat iedere maand de Speech van de Maand mag kiezen (zie hier de volledige uitzending). De maand september leverde een fraaie top 3 op, waarin toevallig de bovenstaande middelen met succes werden ingezet om de sympathie van het publiek te winnen. Hieronder de links naar de filmpjes met een korte uitleg.

1. Een gedeelde ervaring benoemen

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Na het overlijden van de Engelse koningin Elizabeth, sprak de gevallen premier Boris Johnson – inmiddels gewoon parlementslid – tijdens een bijenkomst in het Britse Lagerhuis. Ondanks zijn lastige positie wist hij het publiek mee te krijgen door de bescheiden en treffende manier waarop hij Elizabeth beschreef, waarbij hij levendige voorbeelden gaf die iedereen kon herkennen.

2. Een gedeelde waarde benoemen

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Tijdens de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer hield Farid Azarkan van Denk een fel pleidooi tegen de manier waarop Wilders de miljoen moslims in Nederland geregeld in een kwaad daglicht zet. Hij noemde ter inleiding een artikel dat Wilders zelf eerder had gebruikt uit de Telegraaf over de hoogbejaarde Alfredo en Janine die niet meer rond kunnen komen. Azarkan wees er fijntjes op dat deze mensen hulp kregen van niemand minder dan hun islamitische buurvrouw Ines, die van alles voor hen regelt. Een prachtig voorbeeld waarmee hij raakt aan een (ook door de PVV) gedeelde waarde: dat je anderen in nood moet helpen. Het geeft zijn betoog gelaagdheid en slaat alle wapens uit de handen van de PVV, waardoor ze wel moeten luisteren. Niet verwonderlijk oogstte hij na afloop een daverend applaus.

3. Een compliment geven

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Secretaris-Generaal Guterres hield een speech bij de Algemene Vergadering van de VN, waar de sfeer door de oorlog in Oekraïne en de machtsstrijd tussen de VS en China beneden peil was: ‘Wat kunnen wij als diplomaten nog voor elkaar krijgen?’ vroegen velen zich af. Tot ieders verrassing liet hij een foto zien van het Oekraïense schip zien dat, dankzij diplomatieke betrekkingen met Rusland en Turkije, graan kon vervoeren naar de Hoorn van Afrika. ‘Some call it a miracle of the sea. In truth it is mutual diplomacy in action.’ Een verkapt compliment aan alle aanwezige diplomaten: jullie doen goed werk. Jullie doen ertoe. Daarna kon je een speld horen vallen.

Hoe ga jij je publiek gunstig stemmen? Denk er eens over na als je een speech of presentatie geeft: kan er een complimentje van af, of iets anders waarmee je oversteekt naar hun leefwereld? Probeer het eens, en je zult zien: het zijn niet alleen maar kritische ogen en oordelende breinen daar in de zaal. Het zijn mensen zoals jij en ik.

Interesse in het verbeteren van jouw presentatievaardigheden? Neem dan hier contact met ons op!

Hoe voorkom je de grootste presentatiefrustratie?

Overvolle, onbegrijpelijke slides, het is één van de grootste presentatie-ergernissen. Maar ook een frustratie die vergeten lijkt als we zelf gaan presenteren. Dan grijpen we graag naar PowerPoint en weten we onszelf te overtuigen dat al die informatie op 1 slide nu wel echt noodzakelijk is.

Raar is dit niet. Presenteren is spannend, we zetten daarom naarstig alle steun in die we kunnen krijgen. PowerPoint fungeert zo meer als spiekbrief en bliksemafleider voor de spreker dan als hulpmiddel voor het publiek. Met tegengesteld effect: het publiek raakt gefrustreerd of haakt af, wat de spreekstress alleen maar groter maakt.

Dat kan anders. Zonder PowerPoint volledig overboord te gooien. Want er zijn talloze voorbeelden waarin (een paar) slides je publiek kunnen helpen en je boodschap kunnen verstevigen.

Daarom hier 5 tips om een einde te maken aan de slide frustratie.

1. Definieer je doel

Presenteren gaat over kiezen: wat vertel je wel, en vooral, wat vertel je niet. Maar kiezen is ook eng, want op je keuzes kun je worden afgerekend. Daarom kiezen veel sprekers ervoor om alles te vertellen. Just in case. Spaghetti tegen de muur en kijken wat blijft plakken. En dat zie je terug in de slides: overvol met informatie.

Vraag je daarom af: wat wil ik met dit onderdeel van mijn presentatie bereiken? Wat moet blijven hangen? Kies één doel en onderstreep dat met je slide.

Kijk hier hoe Steve Jobs zijn presentatie-onderdelen onderstreept met beeld en korte teksten.

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

2. Complex? Maak twee versies

Veel sprekers reduceren zichzelf tot voice over van een informatiememorandum. Maar dan kun je net zo goed het slidedeck per mail sturen en jezelf en je toehoorders veel tijd, stress en frustratie besparen.

Wil je complexe materie overbrengen, maak dan twee PowerPoint versies. Eén uitgeklede versie, met alleen de allerbelangrijkste punten. Dit is de versie die je presenteert en heeft tot doel de urgentie kweken om die tweede versie, het volledige memorandum of adviesrapport, dat je na afloop nastuurt, te gaan bestuderen.

3. Begin er niet aan: oplezen (behalve als je James Veitch heet).

Je herkent het volgende beeld vast: een presentator die met zijn rug naar het publiek staat en de slide voorleest. Je publiek voelt zich al snel buiten spel gezet en haakt af. Bovendien: mensen kunnen sneller lezen dan jij kan praten. Dus als je wilt dat ze de slide lezen, geef ze dan gewoon even de tijd om het te lezen! Er zijn natuurlijk uitzonderingen: James Veitch leest tijdens zijn TED Talk letterlijk al zijn slides voor, maar hoe heerlijk is dit…!

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

4. Gebruik iconen in plaats van bullet points

Wat denk jij als je een slide ziet vol met bullets? Precies: dat kan wel eens saai worden en heel lang duren. Toch wil je als spreker soms informatie delen via een slide. Hoe los je dat dan op?

Gebruik iconen in plaats van bullets. Je helpt de mensen die visueel denken en je ondersteunt jouw gesproken boodschap met beeld. Tekst en beeld versterken elkaar. Denk aan de ommezwaai die Mark Rutte en Hugo de Jonge maakten halverwege 2021. Ineens werden de basisadviezen voor COVID visueel ondersteund.

Bron APN

5. Grafiek met mate

Grafieken, tabellen en diagrammen kunnen helpen om data te visualiseren in presentaties. Maar het effect wordt veelal tenietgedaan door 3 valkuilen:

Meerdere datavisualisaties op 1 slide: in 1 oogopslag moet je punt duidelijk zijn
Moeilijk te begrijpen en te lezen datavisualisaties: in 1 oogopslag moet je punt duidelijk zijn
Verkeerde schaal: in 1 oogopslag moet je punt duidelijk zijn

Wat goed werkt: teken de grafiek eerst op papier, dat is vaak eenvoudig en begrijpelijk, precies wat je nodig hebt.

Tim Urban moet dat ook hebben gedacht bij de voorbereiding van zijn TED Talk over procrastination (of hij had het maken van zijn slides te lang uitgesteld…):

Deze video wordt niet getoond omdat er (nog) niet akkoord is gegaan met het plaatsen van cookies.
Wijzig keuze

Kortom, laten we slides maken die jou als spreker laten schitteren en het publiek helpen je verhaal te volgen en het belang ervan in te zien. En soms… kan dat betekenen dat je helemaal geen slides gebruikt bij het geven van een presentatie.

Hulp nodig bij een belangrijke presentatie of wil je leren hoe je alles uit een presentatie haalt? Neem contact op met Janneke:

Dit was de laatste nieuwsbrief voor de zomer. Eind augustus zijn we weer terug.

Tot die tijd: een hele mooie zomer gewenst, of als je er een slide aan zou wijden…

Geniet van de zomer!

Het is overal te horen: “Ik ben nog nooit zo aan vakantie toe geweest”.

Misschien zijn het de roerige tijden, misschien een nasleep van de Coronaperiode, misschien beide of iets anders. Hoe dan ook, tijd om even op te laden.

Dus aan al onze website bezoekers: Een hele mooie zomer gewenst. Geniet ervan!